Przewodnik Wyspa Vis

Chorwacja jest rajem dla miłośników aktywnego wypoczynku. Przejrzysta woda i sprzyjające temperatury to podstawowe zalety Adriatyku, z których najbardziej zadowolone są osoby miłujące nurkowanie. W podwodnych eskapadach nie zabraknie wraków pochodzących z okresu II wojny światowej lub fenickiej inwazji, a także jaskiń i podwodnych grot. Nurkowanie wymaga uprawnień i licencji, więc warto pomyśleć wcześniej o odpowiednich dokumentach, niemniej w wielu szkółkach nurkowania takie pozwolenia nie są potrzebne. Nie brakuje również miejsc do uprawiania windsurfingu. Wybrzeże Adriatyku w Chorwacji, a szczególnie na wyspach doskonale nadaje się do uprawiania żeglarstwa i pozostałych sportów wodnych. Przy plażach pełno jest wypożyczalni sprzętów wodnych, takich jak skutery czy łodzie motorowe, kajaki, rowery wodne, żaglówkę można wynająć w każdym porcie.

Jedną z głównych atrakcji turystycznych wyspy jest kajakarstwo, a słynną imprezą przyciągającą turystów w ten malowniczy zakątek jest wyścig wokół całej wyspy. Z miasta Vis można także popłynąć na sąsiednią wyspę Bisevo. Lokalny ośrodek sportu proponuje w swojej ofercie wycieczki typową chorwacką łodzią rybacką zwaną gajeta falkusa, a także loty paralotnią oraz konne wyprawy do opuszczonych miejscowości. Atrakcją dla aktywnego wypoczynku jest nurkowanie do zatopionego w jednej z wojen włoskiego okrętu wojennego.

Wyspa Brac – największa wyspa dalmatyńska rozciągająca się kilka kilometrów na południe od Splitu jest idealnym miejscem na spędzenie całego urlopu lub przynajmniej jednego dnia. Od stałego lądu wyspę oddziela kanał Bracki o szerokości 5-12 km, po którym regularnie kursują promy. Malownicze wioski znajdują się na północnym wybrzeżu, południe jest natomiast górzyste i w swej naturze bardziej surowe, z najwyższym szczytem na adriatyckich wyspach – Vidova gora, osiągającym wysokość 778 m n.p.m. Malowniczy pejzaż wyspy Brac tworzą tajemnicze lasy piniowe, śródziemnomorska roślinność zwana makią oraz zjawiska krasowe dominujące na południowym wybrzeżu, z białymi ścianami opadającymi wprost do wody. Ciekawostką jest fakt, że z wydobywanego na wyspie marmuru powstał np.: Plac Dioklecjana w Splicie, Wiedeńska Opera czy Biały Dom w Waszyngtonie. Na wyspie lata są wyjątkowo słoneczne, a łagodny klimat przyciąga głównie turystów spragnionych wypoczynku i kąpieli słonecznych. Najczęściej odwiedzanym miastem wyspy jest Bol, a najbardziej znaną plażą tego regionu turystycznego, znajdującą się właśnie w tej miejscowości jest Zlatni rat, czyli Złoty Róg goszczący często na widokówkach. Przyjemnym kurortem przyciągającym turystów jest Supetar i właśnie do niego docierają promy ze Splitu. Dzięki przyzwoitej komunikacji autobusowej tą miejscowość można potraktować jako doskonałą bazę wypadową w pozostałe rejony wyspy. Malowniczo położona jest Lozisca i Milna, a wiele atrakcji turyści znajdą w Selce oraz w miejscowości Sumartin, której okolica kusi zatoczkami idealnymi do kąpieli. Do najciekawszych miejsc można zaliczyć Murvicę, gdzie znajdują się groty skalne – miedzy innymi Smocza Jaskinia z wnętrzami ozdobionymi płaskorzeźbami poświęconymi walce dobra ze złem. Warto także dotrzeć do tajemniczej Pustelni Blaca, która pomimo iż jest położona nad trudnodostępnym urwiskiem, oferuje szereg turystycznych doznań.

Wyspa Solta – dogodne położenie, piękne plaże, urocze zatoczki, mnóstwo niewielkich wysepek dookoła oraz niezwykle spokojna atmosfera – na Soltę wybierają się turyści poszukujący odpoczynku od głośnych kurortów i dużych miast chorwackiego wybrzeża. Wyspa charakteryzuje się również przyjemną, wiejską architekturą, w jej urokliwych zakątkach można odnaleźć prehistoryczne ruiny, rzymskie mozaiki oraz wczesnochrześcijańskie budowle schowane wśród drzew oliwnych i figowych. Solta jest trzynastą co do wielkości wyspą Adriatyku położoną naprzeciw Dalmacji Południowej oraz w sąsiedztwie wysp Brac, Hvar i Vis, jej długość wynosi 19 km, a wnętrze charakteryzuje się bujną roślinnością, wzgórzami i krasowym krajobrazem. Na wybrzeżu dominują liczne zatoczki kąpielowe i naturalne plaże, a największymi zatokami są Rogac i Necujam wcinające się w ląd na północno-wschodnim wybrzeżu. Najciekawszym miejscem jest tam Maslinica – rybacka osada położona przy malowniczym porcie z widokiem na małe wysepki, na które warto popłynąć wynajętą łodzią lub taksówką wodną. W sąsiedztwie kurortu znajduje się kilka żwirowych plaż (jedna z nich została wyróżniona Błękitną Flagą) i niewielkich zatoczek również ze żwirowym nabrzeżem. W wolnych chwilach warto spacerować po wyspie, na której nie brakuje romantycznych dolin i niesamowitych widoków. W okolicy kurortu można żeglować, nurkować i łowić ryby, a wypoczynek gwarantuje przyzwoita baza noclegowa. Latem w miejscowości odbywają się atrakcyjne festyny i koncerty, a obiady najlepiej smakują w restauracji zajmującej część zabytkowego zamku. Po plażowaniu warto wybrać się na sąsiednią wysepkę Stipanska, by przespacerować się wśród ruin chrześcijańskiej bazyliki.

Wyspy Paklińskie – archipelag złożony z 20 wysp można podziwiać między innymi z miasta Hvar. Dużą popularnością cieszy się największa Wyspa św. Klemensa oferująca odpoczynek od wielkomiejskiego hałasu. Podróż taksówką wodną lub wynajętą łodzią trwa zaledwie 30 min., a na wyspie można podziwiać bujną i dziką roślinność, smakować wyspiarskich specjałów w przytulnych restauracjach oraz pływać i nurkować w małych zatoczkach, których pełno jest w okolicy. Miłośnicy botaniki znajdą coś dla siebie w egzotycznym ogrodzie pełnym kaktusów, eukaliptusów, drzew oliwnych oraz innych roślin aromatycznych, w tym rozmarynu i lawendy. Okolica jest atrakcyjna dla uprawiających nurkowanie, ponieważ na dnie Adriatyku leży mnóstwo wraków udostępnionych do podwodnych eksploracji. Również miłośnicy żeglarstwa będą zachwyceni, gdyż przybrzeżna marina należy do jednych z najpiękniejszych na wyspach i może pomieścić mnóstwo łodzi.

Wyspa Lastovo – najbardziej egzotyczna wyspa na Adriatyku. Kiedyś nie była dostępna dla turystów, którzy obecnie mogą podziwiać jej walory w postaci baśniowych krajobrazów tworzących kilkadziesiąt pagórków wznoszących się nad lesistymi dolinami oraz wybrzeża naszpikowanego malowniczymi zatoczkami. Samo miasto Lastovo wygląda jak amfiteatr położony u zbocza wielkiej góry, a znane jest z zabytkowych domów, fantazyjnych kominów i karnawałowych tradycji. Na wyspę można dostać się promem ze Splitu, Hvaru i Korculi lub popularnym w sezonie katamaranem.

Wyspa Bisevo – wyspa położona zaledwie kilka kilometrów od wyspy Vis jest doskonałym celem pasjonującej wyprawy. Przed wiekami założono na niej benedyktyński klasztor udostępniony zwiedzającym, ale niewątpliwą atrakcją jest Błękitna Jaskinia. Na Vis i okoliczne wysepki przypływa się właśnie po to, żeby poznać ten cud natury znajdujący się w zatoce Balun. Miejsce to najpiękniej wygląda w słoneczny dzień koło południa, kiedy to promienie słoneczne wpadają do wnętrza jaskini przez podwodny otwór. Woda przybiera błękitną barwę, widoczność sięga kilkunastu metrów, a skały nabierają srebrnego koloru. Wycieczki w to imponujące miejsce są organizowane w taki sposób, że turyści mają również czas dla siebie i mogą popływać w wodach ciepłego w tym rejonie Adriatyku.

Wycieczka do Bośni i Hercegowiny

Mostar – jedna z najciekawszych atrakcji turystycznych Bośni i Hercegowiny i największe miasto tzw. żupani hercegowińsko-neretwiańskiej. Stolica regionu turystycznego Hercegowina bardzo szybko podniosła się po wojnach na Bałkanach i zaprasza do siebie interesującymi zabytkami. Tereny obecnego miasta zamieszkiwane były już w czasach rzymskich, chociaż pierwsza nazwa pochodząca od „mostari”, czyli opiekunów średniowiecznego Starego Mostu, pojawiła się dopiero w tureckich zapiskach z XV w. Mostar stał się jednocześnie militarnym i ekonomicznym ośrodkiem otomańskim na terytorium Hercegowiny. Wtedy powstała turecka twierdza, drewniany most zastąpiono kamienną konstrukcją i zaczęły pojawiać się liczne karawany podążające z chorwackiej Dalmacji w głąb kontynentu. Dlatego też Mostar po dziś dzień ma handlowy charakter widoczny w ulicznych zakamarkach. W wieku XVI i XVII powstało wiele meczetów oraz szkół muzułmański zwanych medresami, chociaż rozbudowę miasta przerwało powstanie antytureckie z 1875 r, po upadku którego Mostar przeszedł pod panowanie Austro-Węgier i w rękach austriackich pozostawał do zakończenia I wojny światowej. Z kolei po II wojnie światowej Mostar wraz terenami Hercegowiny wszedł w skład Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, by trafić później do targanej konfliktami Jugosławii. Bratobójcze walki z początku lat dziewięćdziesiątych XX w. między Bośniakami, Chorwatami i Serbami zrównały z ziemią prawie wszystkie świątynie i zniszczyły większość miasta, w tym zabytkowy most. Po ustabilizowaniu sytuacji i zakończeniu konfliktów bałkańskich Mostar zaczął odzyskiwać znaczenie polityczne, gospodarcze i kulturowe, stając się najciekawszą atrakcją turystyczną w regionie i przystankiem dla turystów podróżujących nad Adriatyk. Pieczołowicie został odbudowany Stary Most symbolizujący bratobójczą walkę i wojnę na Bałkanach, chociaż obecnie zamiast zwaśnionych mieszkańców miasta na oślepiająco białym, marmurowym, dumnie prężącym się łuku łączącym brzegi Neretwy można spotkać spacerujących turystów i śmiałków organizujących w lecie skoki do wody z dużej wysokości. Współczesna kompozycja dopełniona jest wieżami strażniczymi, w których znajdują się muzea poświęcone najnowszej historii miasta (prezentujące między innymi moment zniszczenia mostu) oraz zabytkowe arsenały. Po zobaczeniu mrożącego krew w żyłach konkursu na „Ikara Mostaru” można zwiedzić ruiny starego fortu tureckiego oraz stare miasto. Spacer wąskimi, brukowanymi uliczkami pełnymi restauracji, kawiarni i sklepików z orientalnymi różnościami przypomina zwiedzanie tureckich miast. Najwięcej przytulnych knajpek schowanych w podwórkach i za kolorowymi zasłonami oraz warsztatów rzemieślniczych znajduje się w turystycznej uliczce Kujundziluk, której nazwa pochodzi od „kotlarzy”, a jej największą atrakcją jest Dom Turecki z XVII w. Malowidła i dekoracje ścienne zachowały się w meczecie Koskin Mehmeda-paszy pochodzącym z 1617 r., z kolei najokazalej prezentuje się meczet Karadoz-bega z wysokim minaretem i ogromną kopułą. Wśród pozostałych interesujących świątyń wyróżnić można: XIX-wieczną, ortodoksyjną cerkiew Marii Dziewicy, odbudowaną po wojnie cerkiew Najświętszej Bogurodzicy, meczet Nesuh-agi Vucjakovicia z niewielkim cmentarzem i wybudowaną w ostatnich latach katolicką katedrę. Najstarszym zabytkiem Mostaru jest Krzywy Most zbudowany przez tureckiego architekta, skąd najlepiej widać prawy dopływ Neretwy otoczonej starymi młynami. Z racji ogromnej popularności miasta powstało dużo miejsc noclegowych, z których korzystają najczęściej turyści pragnący poczuć wieczorną atmosferę wielokulturowych uliczek wśród których krąży orientalny duch. Przy wjeździe na terytorium Bośni i Hercegowiny należy posiadać paszport.

Medjugorie – do ważnego sanktuarium i miejsca objawień zjeżdżają co roku nie tylko liczni pielgrzymi, ale także turyści zainteresowani tajemniczym a zarazem interesującym kultem Matki Boskiej. Sama nazwa „międzygórze” odnosi się do wioski położonej na wysokości 2 tys. m n.p.m. zamieszkiwanej od VI w. przez Chorwatów. W roku 1892 wybudowano tam pierwsze duszpasterstwo św. Jakuba, patrona obejmującego opieką pielgrzymów. Pierwsze objawienie miało miejsce w czerwcu 1981 r. i związane jest z osobą Vicki Ivankovi, która ujrzała Matkę Boską w szarobłękitnej sukni, przez co stała się kultową postacią dla pielgrzymów pozostawiających pod jej domem karteczki z prośbami. Według miejscowych wierzeń pielgrzymi odwiedzający Medjugorie wyczuwają intensywny zapach róż i mogą oglądać na niebie niecodzienne zjawisko „tańczącego słońca”. Najważniejszym miejscem jest kościół św. Jakuba oraz wzgórze objawień – Podbrdo, na które prowadzi droga krzyżowa. Na szczycie góry o nazwie Krizevac stoi pamiątkowy krzyż, a sama wspinaczka może okazać się niemałym wyzwaniem kondycyjnym, którego zwieńczeniem są piękne widoki na okoliczne zbocza porośnięte bujną roślinnością. Przy wjeździe na terytorium Bośni i Hercegowiny należy posiadać paszport.