Przewodnik Góry Troodos

W Górach Troodos można uprawiać sporty zarówno zimowe, jak i letnie. W upalne letnie dni łańcuchy górskie dające chłód i wytchnienie od skwaru wybrzeża najlepiej nadają się na piesze wędrówki i wyprawy rowerowe. Szlaki turystyczne wyznaczono w 4 regionach: Pitsylia (prowadzi na wschód od góry Olimp), Marathasa (na północ od Olimpu), Krasochoria (na północny-wschód od regionu Limmasol) i Solea. Zimą kurort Troodos zmienia się w znany na Cyprze ośrodek narciarski, w którym można poszusować na nartach i desce.

Amathus – legenda głosi, że to najstarsze greckie miasto-państwo założył syn Herkulesa, dzięki swojej historii i niebywałym zabytkom jest teraz jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc na wyspie. Gdy na Cyprze panowali Rzymianie zrobili z tego miasta stolicę jednego z czterech okręgów, pozostałości po okresie świetności można podziwiać i dziś spacerując wśród malowniczych ruin. Zachowana część starego miasta – „agora”, z odrestaurowanymi kolumnami i wyłożona kamiennym brukiem przywołuje duchy mieszkańców prastarej metropolii. Turyści pragnący zrozumieć historyczne znaczenie miejsca powinni udać się na akropol rozpościerający się na malowniczym wzgórzu, gdzie wzniesione na urwisku mury obronne okalające majestatycznie ruiny świątyni Afrodyty i Herkulesa sprawiają, że okolica uchodzi za niezwykle romantyczną. Koniecznie trzeba zajrzeć do miejscowego portu, w którym wylądował Ryszard Lwie Serce podążający na podbój Limassolu, natomiast po długiej wędrówce zasiąść w jednej z tawern i ugasić pragnienie lokalnym piwem KEO.

Kolossi – z nowego portu w Limassol prowadzi niezwykle malownicza trasa do zamku krzyżowców, znanego na całej wyspie i chętnie odwiedzanego przez turystów. Po drodze do tego urokliwego miejsca warto na chwilę zatrzymać się przy którejś z plantacji pomarańczy i skosztować starej odmiany „sherkerika” charakteryzującej się słodyczą występującą tylko w tym rejonie. Dzieje samej twierdzy wiążą się z losem urzędujących na tym terenie Joannitów, którzy przez wieki bronili jej przed najazdami tureckimi i weneckimi. Zwiedzając ten cenny zabytek można też podejść do dawnej fabryki cukru uchodzącej na tych terenach za symbol rozwoju cywilizacyjnego.

Kourion – najbardziej znaczące odkrycie archeologiczne na południu Cypru, do którego zaglądają zwiedzający wyspę turyści chcący wnikliwiej poznać jego historię. Na zwiedzanie ruin trzeba poświęcić sporo czasu, więc lepiej dobrze sobie zaplanować dzień przyjazdu na tę imponującą krawędź nadmorskiego urwiska. Droga prowadząca przez Kourion mija ruiny nekropolii i prowadzi do kaplicy Ayios Ermoyenis otoczonej gajem eukaliptusowym, sprawiającym niesamowite wrażenie wywołujące chwilę zadumy. Kawałek dalej znajduje się odnowiony teatr, w którym obecnie odbywają się liczne spektakle przyciągające na tę okoliczność turystów poszukujących niezwykłych atrakcji. Warto zwiedzić oficynę Eustoliosa i starożytne łaźnie ozdobione wspaniałymi mozaikami budzącymi podziw i zachwyt. Więcej czasu trzeba zarezerwować na zwiedzenie bazyliki z V w. o interesującej konstrukcji położonej na malowniczym wzgórzu, z którego rozpościera się niebywały widok na błękitne morze falujące u jego podnóży. Spacerując dalej po starożytnym mieście w pamięć z pewnością zapadną rzymski Dom Gladiatorów oraz mozaika Achillesa, zwieńczenie tej niezwykłej, mitologicznej wędrówki turyści znajdą na rzymskim rynku wzbogaconym odbudowaną kolumnadą przylegającą do nimfeum – ozdobnej budowli z fontanną zasilaną wodą z akweduktu. Niedaleko tego wspaniałego miejsca położone są malownicze plaże, na których można znaleźć wytchnienie po długich wędrówkach obfitujących w wiele niezapomnianych wrażeń. Turyści z siłami na podjęcie jeszcze jednego wysiłku związanego ze zwiedzaniem powinni udać się do sanktuarium Apolla Hylatesa, którego kult datowany jest na VIII w. p.n.e. Koniecznie trzeba zobaczyć palestrę, przylegające do kompleksu łaźnie oraz punkt kulminacyjny zwiedzania, czyli wspaniałą świątynię Apolla. Fani piłki nożnej będą mogli też zobaczyć jak wyglądał przed wiekami rzymski stadion na 6 tys. osób.

Yeroskipou – z Paphos do tej malowniczej wioski jest niezwykle blisko, słynie ona z wspaniałych wyrobów ceramicznych, które warto nabyć jako cenną pamiątkę. Popularnością wśród turystów cieszą się także greckie i tureckie przysmaki „loukomi” – galaretka wytwarzana z syropu gronowego i „halloumi” – aromatyczny ser z mleka kóz wypasanych na pastwiskach porośniętych wyłącznie tymiankiem, które można kupić w okolicznych straganach. Warto też zajrzeć do kościoła Ayia Pareskevi uchodzącego za arcydzieło bizantyjskiej architektury sakralnej.

Palea Paphos – osada robi miłe wrażenie na turystach, dla poczucia niezwykłego, cypryjskiego folkloru można poświęcić czas, żeby przespacerować się krętymi uliczkami, wiodącymi między tradycyjnymi, niskimi domami lub też usiąść w którejś z przytulnych kawiarenek i w towarzystwie Cypryjczyków napić się likieru sherry Emva Cream.

Skała Afrodyty – mogłoby się wydawać, że nie ma tam nic ciekawego, a jednak. Kult Afrodyty, patronki Cypru jest tak silny, że w miejsce to pielgrzymowali od wieków wyznawcy tej ciekawej religii, a teraz zaglądają turyści ciekawi historii związanej z boginią. Dlatego nie można przegapić skał wyrzuconych przez rozzłoszczone morze, a wśród nich tej jednej, jedynej, majestatycznej Petra tou Romiou – znanej jako Skała Afrodyty, gdzie z morskiej piany zrodziła się bogini miłości. Skałę  najlepiej podziwiać przy zachodzie słońca z pobliskiego punktu widokowego, dla zakochanych podróżników z pewnością będzie to nieziemskie przeżycie.

Ayio Neofytos – klasztor znany jest z tego, że jego założyciel – mnich Neofytos – wykuł własnoręcznie w skale grotę, w której zamieszkał, a później do tego miejsca przybywało wielu pielgrzymów w celu oglądania powstających przez lata ozdobnych malowideł ściennych. W miejscu tym wybudowano klasztor, a rysunki z groty rozsławiają do dzisiaj całą wyspę. Wędrówka po tej pustelni na długo zapadnie w pamięć i usatysfakcjonuje turystów poszukujących śladów przeszłości.

Klasztor Panagia Chrysorrogiatissa – warto tam zajrzeć ze względu na dwa kościoły pochodzące z XII i XVIII wieku, w których zachowały się przepiękne ikony.

Polis – mówi się o nim „miasto na złotej ziemi”, a turyści podróżujący po Cyprze często do niego zaglądają, by podziwiać wspaniałe zabytki, niemniej jednak sporo letników wybiera to miejsce ze względu na rozwijającą się infrastrukturę turystyczną i hotelową. Miasto nie jest jeszcze typowym, hałaśliwym kurortem, dlatego znajdą w nim odpoczynek rodziny z dziećmi oraz turyści poszukujący spokoju, którzy w przytulnych tawernach przy kieliszku wina i przy świecach będą mogli wsłuchiwać się we wspaniałe dźwięki muzyki Mikisa Theodorakisa. Polis położone jest niezwykle malowniczo, rozciągnięte na niskim płaskowyżu delikatnie opadającym ku morzu, otoczone dodatkowo sadami cytrusów – te urzekające krajobrazy ze wspaniałymi plażami na długo pozostają w pamięci. Pochodzące z dawnych czasów eksponaty można podziwiać w Muzeum Archeologicznym Marion-Arsinoe. Warto też zaglądnąć do XVI-wiecznego kościoła Ayios Andhronikos z niepowtarzalnymi freskami. W pobliżu miejscowości znajdują się cudowne plaże, na których można wypoczywać godzinami, a turyści poszukujący aktywnego spędzania czasu mogą zwiedzać okoliczne wioski, w których jest mnóstwo zabytków architektury sakralnej lub wyruszyć na poszukiwanie bezcennych pamiątek.

.

Półwysep Akamas – okoliczna wioska Lakki wyspecjalizowała się w organizowaniu turystycznych rejsów, w trakcie których najlepiej można zwiedzić ten malowniczy zakątek. Wycieczka łodzią z przezroczystym dnem zaczyna się w prześlicznej osadzie rybackiej, a kończy w Błękitnej Lagunie lub przy błotnistym jeziorku znanym jako Fontana Amorosa – Fontanna Miłości. Takie rejsy są niezwykłą atrakcją, której nie można przegapić, zadowoleni będą zarówno dorośli jak i dzieci. Półwysep zwiedza się także specjalnie przygotowanymi szlakami turystycznymi podziwiając jednocześnie najbardziej malownicze zakątki.

Łaźnia Afrodyty – na zachód od miejscowości Lakka rozpościerają się kamieniste plaże idealne  na długie spacery do Łaźni Afrodyty, w której struga lodowatej wody wypływająca spod skały tworzy niewielką, naturalną sadzawkę, gdzie przed wiekami Akamas ujrzał kąpiącą się Afrodytę. Aura miejsca sprzyja romantycznym wieczorom, które można spędzić w tym legendarnym miejscu otoczonym dzikimi figowcami.

Klasztor Khrysorroyiatissa – zacne miejsce, które cieszy się popularnością wśród turystów z dwóch powodów. Ciekawa legenda związana z kultem Afrodyty sprawia, że w klasztorze można zobaczyć prawdziwe cypryjskie skarby i drogocenne ikony, natomiast miłośnicy wina mogą zaszyć się w klasztornych piwnicach i do woli degustować wyśmienity trunek o nazwie Monte Royia.

Doliny rzek Xeros i Dhiarizos – położone  niezwykle malowniczo na południowo-wschodnim krańcu okręgu Paphos. O atrakcyjności dolin świadczą zabytki architektury w postaci opustoszałych kościołów, zabytkowe mosty oraz wspaniałe trasy spacerowe, na których można podziwiać przepiękną okolicę i niepowtarzalne krajobrazy.

Paphos – turyści przybywający do Paphos mogą podziwiać niewielki, ale piękny port wypełniony restauracjami, można w nich skosztować świeżych ryb złowionych przez lokalnych rybaków. Wieczory warto spędzać w spichlerzach, w których kiedyś magazynowano owoce drzewa chlebowego, a teraz zostały przerobione na tawerny i roztacza się z nich piękny widok na ruiny fortu. Z portu natomiast, uchodzącego za najbardziej malownicze i nastrojowe miejsce na Cyprze, można udać się na morską wycieczkę połączoną z obserwacją podwodnych bogactw. Turystyczna część Kato Paphos skupia się przy ulicy Leoforos Poseidonos, gdzie swoje siedziby mają wykwintne hotele, a turyści mogą wieczorami spacerować po sympatycznym bulwarze. Niedaleko portu odkryto udostępnione zwiedzającym wspaniałe rzymskie mozaiki, na uwagę zasługują także pochodzące z początków chrześcijaństwa kościoły Ayia Kyriaki i Ayia Solomoni. Wytchnienie w trakcie zwiedzania można znaleźć na miejscowym kąpielisku, które dla podwyższenia standardu jest sztucznie regulowane, ale nie przeszkadza to specjalnie miłośnikom kąpieli. Będąc w Paphos nie sposób ominąć teren wykopalisk z cennymi zabytkami archeologicznymi i mozaikami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, można je podziwiać we wspaniałych willach i domach: Dionizosa, Ajona, Tezeusza i Orfeusza. Po wyczerpującym zwiedzaniu tych wspaniałych dzieł sztuki koniecznie trzeba odpocząć w rzymskim odeonie – budowli przeznaczonej na występy muzyczne. Jednym z ważniejszych okolicznych zabytków jest majestatyczny teatr usytuowany na wzgórzu Fabrica, podczas jego zwiedzanie można wyobrazić sobie jak starożytni spędzali wolny czas. Warto jeszcze podejść na zachodnie wzgórze z malowniczo położoną latarnią, z którego rozpościera się niebywały widok godny fotograficznego upamiętnienia. Ważnym punktem trasy turystycznej jest Saranda Kolones – obwarowany zamek, wielokrotnie przebudowany, wzniesiony jeszcze za czasów Bizancjum, dobrze jest spojrzeć na ciekawą architekturę i wyobrazić sobie, jak wyglądało miasto w zamierzchłych czasach. Ciekawe miejsce, w którym zatrzymał się czas to dobrze zachowane Grobowce Królewskie pochodzące z III w. p.n.e. – wykute w skale piaskowca stanowią niemałą atrakcję, zwiedzając je można poczuć dreszcz emocji, gdyż to miejsce niezwykle mroczne z tajemniczą atmosferą podkreślaną szumem morza i śpiewem ptaków. Turyści ceniący sobie wiedzę historyczną mogą podążać szlakiem muzeów: Bizantyjskiego, Archeologicznego i Etnograficznego z wspaniałymi zabytkami i eksponatami historycznymi, a wszystko to mieści się w imponującej dzielnicy Ktima, w której hali targowej i wąskich uliczkach zgubił się niejeden spacerowicz.

Limassol – wzdłuż wybrzeża ze starego portu na północ prowadzi czteropasmowa droga z pasem zieleni pośrodku, w jej pobliżu znajduje się zamek – oryginalna zabytkowa budowla Starego Miasta otoczona labiryntem wąskich uliczek i starych budynków. Po malowniczej starówce można odbywać długie spacery i zasiadać w przytulnych restauracjach urządzonych w cypryjskim klimacie. W architekturze zamku można dostrzec wpływy panowania Wenecjan, Turków czy Brytyjczyków, a wiąże się z nim romantyczna legenda o królu Ryszardzie Lwie serce, którą warto się zainteresować. W muzeum zamkowym pozostało po tych czasach wiele drogocennych eksponatów, a po zwiedzaniu odetchnąć można w okalającym zamek pięknym parku czy też udać się na zamkową wieżę, z której rozpościera się przepiękny widok na miasto i morze. Warto tam zajrzeć, żeby poczuć odległe czasy, a będąc już w okolicy turyści o mocnych nerwach mogą zwiedzić Muzeum Gadów, które posiada ciekawą i niezwykłą kolekcję. Następnym żelaznym punktem na trasie wycieczki po mieście jest dzielnica turecka wyznaczona ciekawymi meczetami Cami Kebir i Cami Cedid. Uwagę przyciągają piękne wykusze na piętrach budynków, a na niektórych ścianach widnieją jeszcze tureckie napisy, które koniecznie trzeba upamiętnić aparatem fotograficznym. O nazwie dzielnicy przypominają też malownicze uliczki, w które warto się zapuścić w celu poszukiwania jakichś cennych pamiątek z tego miejsca. W dzielnicy uchowała się jedna łaźnia turecka, a nieco dalej wzrok przyciąga katedra Agia Napa słynąca z historii o chuście św. Weroniki ofiarowanej Chrystusowi podczas Drogi Krzyżowej. Spacerując po mieście  można zwrócić uwagę na kościół Świętej Trójcy oraz Muzeum Sztuki Ludowej, w którym jest pokaźna wystawa narzędzi rolniczych, tradycyjnych mebli, ceramiki i tkanin. Spragnieni turyści mogą zorganizować sobie mini wycieczkę po wytwórniach win należących do największego producenta na Cyprze. Wizyta w tym zacnym miejscu kończy się degustacją, a na pamiątkę można sobie zamówić oryginalny trunek pochodzący z Limassolu. Po tak urozmaiconym spacerze dobrze jest odpocząć w miejskich ogrodach słynących z winobrania. Zresztą ogrom turystów przyciąga do Limassolu wrześniowy festiwal wina odbywający się w tym miejscu, na którym można spróbować wielu gatunków tego wspaniałego napoju, a degustacji towarzyszą zwykle zabawy i folklorystyczne obrzędy. Dużą popularnością wśród spędzających urlopy na Cyprze cieszy się też majowe święto kwiatów – Anthestiria, nawiązujące do antycznej tradycji kwietnych hołdów składanych Afrodycie i Dionizosowi.

Nikozja Południowa – mimo iż stolica Cypru jest podzieloną strefą wielu turystów z ciekawości chce zobaczyć jak ośrodek funkcjonuje, a także poznać zawiłą historię miasta i okolic. Okazja nadarza się przy przekraczaniu „zielonej granicy” w trakcie podróży z północy na południe Cypru i odwrotnie. Miasto założyli w 965 r. Bizantyjczycy, a główny rozwój ośrodek zawdzięcza piratom, którzy kontrolowali wybrzeże w IX w., pozwalając rozrastać się prężnemu miastu. W Nikozji mieszkali królowie Cypru, książęta, hrabiowie, baronowie i szlachetnie urodzeni rycerze, więc i architektura rozwijała się w zawrotnym tempie, a miasto nabierało specyficznego charakteru. Na pewno trzeba zobaczyć zabytki skupione w obrębie słynnych weneckich murów, najbardziej znanej atrakcji turystycznej Nikozji. Powędrować można do bastionu Costanza, a na szczycie bastionu Podocarto warto zrobić pamiątkowe zdjęcie przy otoczonym pięknym parkiem pomniku Wolności. Miasto słynie zresztą z wież obronnych, których można podziwiać aż 11. Uwagę turystów zwiedzających starówkę przyciąga meczet Cami Omeriye, jedyna grecka świątynia w południowej części miasta, w której muezzin pięć razy dziennie nawołuje wiernych do modlitwy. Nikozja ogólnie uchodzi za jedno wielkie muzeum pod gołym niebem, gdyż obok siebie stoją osmańskie karawanseraje, świątynie zbudowane przez Lusignanów oraz prawosławny kościół Panagia Chrysaliniotissa utrzymany w stylu bizantyjskim, a godną podziwu jest położona niedaleko południowa brama Famagusta, przy której można odpocząć i zrobić pamiątkowe fotki. Przy centrum starego miasta znajduje się plac Plateia Eleftheriasa z którego warto przejść do odnowionej części starówki Laiki Geitonia obfitującej w cypryjskie kafejki, restauracje i sklepy z pamiątkami zapraszające turystów do swoich wnętrz oraz zwiedzić okolice Pałacu Arcybiskupa. Jeżeli ktoś chce szczegółowo poznać historię Nikozji powinien zwiedzić sławne Muzeum Leventis, a najstarsze skarby wyspy można podziwiać w Muzeum Cypru, gdzie znajduje się autentyczny, starożytny posąg przedstawiający patronkę Cypru Afrodytę. Obywatele krajów UE mogą bez problemu przekraczać granicę w obu kierunkach  korzystając z kontrolowanego przez ONZ przejścia przy hotelu Ledra Place. Potrzebny jest paszport i dowód osobisty. Po stronie greckiej nie obowiązują żadne formalności, chociaż należy spodziewać się zwykłej kontroli dokumentów, natomiast po stronie Cypru Północnego trzeba uzyskać odpowiedni formularz pozwalający na przekroczenie granicy. Należy też pamiętać, że przez granicę nie można przenieść towarów o wartości ponad 80 EURO. Granicę można także przekroczyć samochodem, korzystając z przejścia Agios Dometios.

Nikozja Północna – obraz Cypru nie będzie jasny, jeżeli nie zobaczy się północnej części miasta, a zwiedzaniu wystarczy poświęcić zaledwie kilka godzin. W granicach okazałych murów obronnych mieści się pięć ciekawych bastionów, warto zobaczyć Bramę Kyrenia, która była niegdyś tradycyjnym wjazdem do dzielnicy tureckiej, a zaraz za nią można oglądnąć cenne zabytki w Muzeum Etnograficznym. Popularne wśród zwiedzających są średniowieczne zajazdy zwane „hanami”, najciekawszym z nich jest Gospoda Hazardzistów – Buyuk Han, która ma zadziwiającą architekturę, gdyż była pierwszą konstrukcją wzniesioną przez Turków osmańskich po podboju wyspy. Najstarszym zabytkiem architektury gotyckiej jest natomiast świątynia Selimiye Camii, którą można zwiedzić między odbywającymi się w niej modlitwami. W celu zwieńczenia swojej wędrówki warto podejść do dzielnicy Arabahmet zawdzięczającej swój charakter niespotykanym, osmańskim domom. W ich pobliżu można poszukać sklepików z pamiątkami lub posilić się mezą w którejś z uroczych restauracji. Obywatele krajów UE mogą bez problemu przekraczać granicę w obu kierunkach  korzystając z kontrolowanego przez ONZ przejścia przy hotelu Ledra Place. Potrzebny jest paszport i dowód osobisty. Po stronie greckiej nie obowiązują żadne formalności, chociaż należy spodziewać się zwykłej kontroli dokumentów, natomiast po stronie Cypru Północnego trzeba uzyskać odpowiedni formularz pozwalający na przekroczenie granicy. Należy też pamiętać, że przez granicę nie można przenieść towarów o wartości ponad 80 EURO. Granicę można także przekroczyć samochodem, korzystając z przejścia Agios Dometios.