• Opis
    • Informacje praktyczne
    • Atrakcje
    • Pogoda
    • Polecane oferty
    • Więcej

      Przewodnik Kartli

      Gruzja – kraj miodem i winem płynący. Gruzini to ludzie wiecznie szczęśliwi i nieustannie biesiadujący. Znajdziemy tu kilometry wspaniałych tras trekkingowych skrytych w tajemniczych kaukaskich górach. Szukający leniwego wypoczynku mają do dyspozycji europejskiej klasy kurorty wakacyjne nad Morzem Czarnym, a na miłośników zwiedzania czekają tu setki pasjonujących zabytków średniowiecznej architektury sakralnej. Mało kto wie, że Gruzja jest najstarszym regionem winiarskim na świecie, dzięki unikalnemu mikroklimatowi powstają tu wyjątkowe w smaku trunki.

      Kartli - zobacz wszystkie oferty
      Zobacz oferty dla kierunku Kartli
      Informacje o Kartli
      Stolica Tbilisi
      Język gruziński
      Waluta lari (GEL), 1 GEL = 100 tetri
      Dokumenty dowód osobisty / paszport

      Informacje praktyczne

      O kierunku

      Stolica / Język
      Tbilisi / gruziński

      Czas lokalny
      Różnica w czasie względem Polski to: czas letni +2 godziny czas zimowy +3 godziny

      Dokumenty
      dowód osobisty / paszport

      Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
      Wiza nie jest wymagana. Przekroczenie granicy możliwe na podstawie dowodu osobistego lub paszportu.

      Szczepienia
      Brak wymaganych szczepień

      Napięcie i rodzaj gniazdka
      adapter nie jest wymagany; 220 V; 50 Hz / typ C, typ C-2

      Pieniądze

      Waluta
      lari (GEL), 1 GEL = 100 tetri

      Napiwki
      Opłata serwisowa (10%) jest zazwyczaj wliczona do rachunku. Można zaokrąglić rachunek do pełnej kwoty. Wskazane jest również zostawienie napiwku kierowcy w taksówce/marszrutce.

      Obowiązkowy podatek turystyczny
      Nie ma obowiązującej opłaty za pobyt turystyczny.

      Komunikacja

      Komunikacja / transport publiczny
      Najpopularniejszym sposobem komunikacji międzymiastowej są marszrutki (minibusy). Często nie mają konkretnych rozkładów jazdy, a jeśli mają – godziny odjazdów i tak nie są sztywne. Między największymi miastami Gruzji można również podróżować pociągiem. Sieć kolejowa jest jednak słabo rozwinięta. W Tbilisi najpopularniejszy środek transportu to metro. W miastach możliwe jest także przemieszczanie się taksówkami – cenę kursu warto ustalić przed rozpoczęciem podróży.

      Wynajem samochodów
      W Gruzji obowiązuje ruch prawostronny. Honorowane jest polskie prawo jazdy. Jakość dróg w kraju nie należy do najlepszych. Podczas jazdy należy zachować dużą ostrożność, zwłaszcza że gruzińscy kierowcy często jeżdżą w niebezpieczny sposób, a ich pojazdy mają zły stan techniczny. Również piesi niejednokrotnie łamią zasady ruchu drogowego. Lepiej zrezygnować z przemieszczania się samochodem wieczorami i w nocy ze względu na zwierzęta hodowlane, które chodzą swobodnie w pobliżu dróg lub są przez nie przeganiane przez właścicieli.
      Ciekawym pomysłem jest wynajęcie samochodu z kierowcą. Może to być dobre rozwiązanie dla osób, jeśli czujemy się niepewnie na gruzińskich drogach.

      Informacje

      Ważne lokalne informacje i zwyczaje
      Najlepiej zabrać ze sobą dolary i wymienić je na miejscu w kantorze. W miastach sieć bankomatów jest rozwinięta, w niektórych miejscach można też płacić kartą. Poza Tbilisi lepiej zawsze mieć przy sobie gotówkę.
      W miastach i większych ośrodkach turystycznych osoby w wieku średnim i emerytalnym zazwyczaj mówią po rosyjsku (ale często niechętnie posługują się tym językiem), a osoby młode po angielsku. W niektórych rejonach kraju (np. w Dżawachetii) język rosyjski jest bardziej powszechny niż gruziński.
      Gruzini bardzo sobie cenią jak turyści próbują nawiązać kontakt posługując się (nawet nieporadnie) nawet najprostszymi zwrotami w języku gruzińskim. Stają się wówczas jeszcze bardziej gościnni i przyjaźni.
      Gruzini są niezwykle gościnni. Bardzo lubią też Polaków. Bardzo często można spodziewać się zaproszenia do prywatnego domu na ucztę albo na szklankę lokalnego alkoholu (np. domowego wina). Należy jednak pamiętać, że Gruzini są bardzo honorowi i nastawieni mocno patriotycznie – należy uważać więc by nie popełnić gafy lub sprawić gospodarzom przykrości.
      Biesiadowanie jest bardzo ważne dla Gruzinów. Należy jednak pamiętać, że nie wskazane jest popijanie trunku (najczęściej wina) do jedzenia, a czekanie na toast wzniesiony przez gospodarza.
      Sprzedawcy na targach i stoiskach ulicznych często zawyżają pierwotną cenę produktu. Warto się więc targować.
      Wznoszenie toastu piwem jest bardzo źle widziane.
      Aby wejść do monastyru należy mieć zasłonięte nogi. Dotyczy to również mężczyzn. W niektórych świątyniach kobiety powinny mieć również nakrycie głowy. Chusty do zasłonięcia włosów znajdują się zazwyczaj przy wejściu do budynku.

      Aktualne informacje na temat stanu bezpieczeństwa w danym kraju, znajdują się na stronie: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych

      Kartli - największe atrakcje

      Dla aktywnych

      Dzięki górzystemu charakterowi region doskonale nadaje się do uprawiania trekkingu i turystyki pieszej powiązanej ze zwiedzaniem atrakcji turystycznych. Dla podróżników, którzy chcą nieco podnieść poziom adrenaliny, najlepszym miejscem jest okolica Bakuriani, gdzie można uprawiać jeździectwo, paralotniarstwo i kolarstwo górskie. Trasy wspinaczkowe prowadzą także na szczyt góry Kochta (2155 m n.p.m.) oraz do jeziora Tabackuri przez malowniczą przełęcz Ckra-Caro. Można tam również trafić na liczne wyciągi narciarskie działające zarówno w zimie, jak i w lecie. Wiele ciekawych przygód można także przeżyć w Parku Narodowym Borżomi-Karagauli, gdzie w trakcie przemierzania szlaków dostosowanych do indywidualnych potrzeb podziwia się wdzięki kaukaskiego krajobrazu.

      Warto zobaczyć

      Wardzia – największa atrakcja regionu Meschetia z daleka wygląda jak olbrzymi plaster miodu wkomponowany w strome skały aż do wysokości 1300 m n.p.m. Miasto-klasztor Wardzia jest niezwykłym miejscem, gdzie w zboczu góry na kilkunastu poziomach wydrążono ponad 200 komnat, dziesiątki tuneli, korytarze i schody, po których w wieku XII i XIII poruszały się oddziały wojskowe. Ośrodek stał się również ważnym centrum kulturalno-religijnym gruzińskich monarchii, w którym mogło się pomieścić nawet 60 tys. osób. Do klasztoru prowadziło tylko kilka dobrze ukrytych wejść zlokalizowanych blisko rzeki Kura, aczkolwiek trzęsienie ziemi odsłoniło część struktur znajdujących się pod skałami. Podobnie jak większość regionu, Wardzia nie oparła się atakom ze strony Persów, przez co na kilka stuleci pozostawała w zapomnieniu, niemniej po ożywieniu ruchu turystycznego miejscowi mnisi udostępniają zwiedzającym szereg intrygujących komnat, cerkiew Wniebowzięcia NMP i muzeum. Cała okolica kompleksu naszpikowana jest pieczarami, grotami oraz świątyniami wydrążonymi głęboko w skale, dlatego na zwiedzenie całego obiektu warto poświęcić cały dzień.

      Zarzma – ważny dla Gruzji pomnik architektury, który pozostał po czasach funkcjonowania ośrodka kultury, nauki i religii. Do obecnych czasów zachował się pokaźnych rozmiarów kościół i dzwonnica, które zostały zbudowane w XIV w. przez książęta z rodu Dżakeli. Wycieczka do tego miejsca jest o tyle ciekawa, gdyż obfituje dodatkowo w przepiękne widoki na lasy zdobiące wąwóz Kwabliani oraz wnętrze świątyni pokryte dobrze zachowanymi malowidłami ściennymi. Warto pamiętać, że większość przedmiotów ozdabiających przed wiekami monastyr znajduje się w Narodowym Muzeum Gruzji w Tbilisi.

      Chertwisi – jedna z najstarszych fortec w Gruzji położona jest na skalistym zboczu z widokiem na rzekę Parawani, która wpada w tym miejscu do Mtkwari (Kury). Jeszcze przed narodzinami Chrystusa miały w tym miejscu pojawić się wojska Aleksandra Macedońskiego dążące do podboju kontynentu, niemniej pierwsze wzmianki o powstaniu systemu warownych świątyń pochodzą dopiero z X wieku. Z biegiem lat całość była rozbudowywana, a w XIV stuleciu wokół twierdzy zaczęło powstawać miasto łupione co jakiś czas przez najazdy Mongołów i Turków. Ruiny z górskim tłem wyglądają imponująco, a surowe mury mogą okazać się idealnym tematem fotograficznym, szczególnie podczas zachodu słońca.

      Sapara – zespół klasztorny położony wysoko w górach pochodzi z IX w., niemniej najważniejszym obiektem jest świątynia pw. św. Saby datowana na XII stulecie, poświęcona królowi Sabie – władcy Sargis, który przywdział habit mnicha i nadał sobie takie właśnie imię. Na turystów czekają tam interesujące freski i ozdobne ornamenty, a także krypty grobowe, w których spoczywają potomkowie dynastii Dżakelich. Z kolei piękne płaskorzeźby i motywy winorośli prezentuje najmniejsza cerkiew św. Jerzego. Malownicze położenie monastyru sprawia, że jest to doskonały cel na kilkugodzinną wyprawę.

      Tmogwi – w ruinach X-wiecznej twierdzy znajdującej się kilka kilometrów od Chertwisi, na prawym brzegu Kury, turyści mogą znaleźć kościół, lochy i tunele łączące budowlę z okolicznymi obiektami. Z racji tego, że warownia leży w trudnodostępnym miejscu, może stać się wymagającym, ale pasjonującym celem podróży.

      Borżomi – najlepsza baza wypadowa do Parku Narodowego Borżomi-Karagauli, będąca jednocześnie słynnym ośrodkiem wypoczynkowo-uzdrowiskowym. Oprócz malowniczego położenia miasteczko dysponuje źródłami wód mineralnych leczących liczne schorzenia. Lecznicze właściwości tamtejszej wody doceniała już elita XIX-wiecznej Gruzji, a obecnie z jej zalet korzystają turyści spacerujący po parku Likani z pałacami należącymi do rodziny carskiej.

      Bolnisi – perełką architektoniczną regionu jest bardzo stara bazylika datowana na V wiek. Budowla sakralna wykonana z ciosanego kamienia może zainteresować mrocznym wnętrzem rozświetlanym jedynie przez maleńkie okienka wpuszczające skąpe promienie słoneczne. Wprawne turystyczne oko dostrzeże w dekoracjach zapożyczenia z dawnych wierzeń pogańskich i wyobrażeń z epoki poprzedzającej chrześcijaństwo.

      Dmanisi – według archeologicznych badań właśnie w tym miejscu mieli żyć pierwsi Europejczycy, których szczątki pochodzą sprzed blisko 2 mln lat. Chociaż historia osady sięga bardzo wczesnych okresów, pierwsze zabudowania, które w zmienionej formie przetrwały do dziś datowane są na IX w. Po licznych najazdach pustoszących okolicę przetrwała charakteryzująca się ciekawymi detalami architektonicznymi bazylika Dmanisi Sioni z VI w. oraz ruiny dawnego miasta.

      Park Narodowy Borżomi-Karagauli – jedno z niewielu miejsc w Gruzji, gdzie na doskonale przygotowanych trasach spacerowych można zrzucić zbędne kalorie. Obszerne tereny pełne lasów i łąk wysokogórskich zajmują część Małego Kaukazu i pełne są unikalnych gatunków flory i fauny. Najlepiej pojawić się tam wiosną, kiedy kwitnąca roślinność przybiera całą paletę barw, a ciepła pogoda sprzyja długim wędrówkom. W miejscu, gdzie kończą się lasy, początek biorą podejścia na wierzchołek góry Samecchwaro (2642 m n.p.m.), które nie powinny sprawić trudności turystom zahartowanym górskimi eskapadami. Najlepszymi bazami, z których można wyruszyć na szlaki są miejscowości Borżomi i Karagauli.

      Gruzińska Droga Wojenna – jedna z ciekawszych atrakcji regionu Kartli, na którą składa się szlak prowadzący z Tbilisi przez Wielki Kaukaz aż do Władykakuzu. Od wieków szlak ten przemierzały karawany kupieckie i wojujące armie, a obecnie walory krajobrazowe między innymi Przełęczy Krzyżowej podziwiają turyści. Oprócz pięknych widoków można tam zachwycić się Zbiornikiem Żinwali, wojenną fortecą Ananuri z XVII w. oraz cerkwią Zaśnięcia NMP. W pobliżu GDW znajduje się także znany w Gruzji ośrodek narciarski Gudauri. Turyści z chęcią zaglądają także do Wąwozu Darialskiego, wstępu którego strzegą ruiny Zamku Tamar świadczące o strategicznym znaczeniu miejsca.

      Gergeti – niedaleko wioski znajduje się jeden z najbardziej interesujących kościołów w Gruzji – Cminda Sameba, wybudowany w XIV w. na wysokości 2170 m n.p.m. Do świątyni prowadzi kilka szlaków, których przebycie jest pasjonującą przygodą wzbogaconą o wyjątkowe widoki.

      Góra Kazbek – lodowy szczyt i wygasły wulkan na granicy Gruzji z Rosją owiany jest wieloma legendami. Między innymi w tym miejscu Prometeusz miał być przykuty do skały za kradzież ognia bogom, a w pobliskich jaskiniach pustelnicy mieli ukrywać żłóbek Jezusa i namiot Abrahama. Szczyt wysokości ponad 5 tys. m n.p.m. po raz pierwszy został zdobyty w 1868 r. i obecnie jest celem zorganizowanych wycieczek prowadzonych przez doświadczonych przewodników.

      Chewsuretia – tajemnicza kraina położona na krańcu gruzińskiego państwa zachęca do górskich wędrówek i podziwiania surowych widoków Wielkiego Kaukazu. W chewsureckim krajobrazie można wyłapać wieże mieszkalno-obronne zwane „koszkis” oraz wioski o charakterze twierdz (takie budowle można znaleźć między innymi w Omalo, Dartlo i Szatili). Krainę zamieszkują Chewsurowie, którzy zgodnie z legendami są potomkami  krzyżowców chroniących się w górach Kaukazu po klęsce zadanej przez sułtana Saladyna.

      .

      Gudauri – kurort na każdą porę roku, będący dumą Gruzji, jest najlepszym miejscem do poznania turystycznego serca Kaukazu. Nie brakuje tam hoteli, pensjonatów i kwater prywatnych, a najlepsze restauracje reklamują się wybornym jedzeniem. Trudny dojazd wynagradza pokrywa śnieżna utrzymująca się od końca listopada do początku maja, świetne warunki narciarsko-snowboardowe oraz w okresie letnim doskonale przygotowane trasy trekkingowe w dolinach Truso i Khada. Przygotowanie stoków i nartostrad z pewnością pozytywnie zaskoczy najbardziej zajadłych narciarzy.

      Kutaisi – drugie co do wielkości miasto Gruzji i stolica regionu Rioni jest ważnym ośrodkiem naukowym, kulturalnym i przemysłowym kraju. Według legend jest to również jedno z najstarszych miast świata sięgające historią czasów starożytnej Grecji i króla Minosa – władcy Krety i zmarłych w Hadesie. W mitologii Kutaisi zostało opisane jako miasto Aia w Kolchidzie, do którego Jazon przybył po „złote runo”. Mit o Argonautach i strategiczne położenie uczyniło z miasta w IX stuleciu stolicę Imperium Abchaskiego i administracyjne centrum Gruzji, które w XI w. najechali Turcy. Stolicę z Kutaisi do Tbilisi przeniósł król Dawid Budowniczy, a jego syn Rusudan prowadził w kolejnych latach wojnę z mongolskimi najeźdźcami. Miasto było niszczone w czasie kilku wojen feudalnych i najazdów tureckich, niemniej zawsze zostawało odbudowane. Podobnie jak cały region, Kutaisi trafiło później pod panowanie rosyjskie w 1810 r. i niejednokrotnie było okupowane przez Armię Czerwoną. Sytuacja ustabilizowała się dopiero w 1991 r. Historyczną miejscowość symbolizuje katedra Bagrati wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Budowę świątyni ukończono w 1003 r., a jej fundatorem był król Bagrat III. Ruiny ważnego zabytku architektury i sztuki gruzińskiej, zniszczonego podczas najazdów tureckich, nie przestają zachwycać rozmachem przedsięwzięcia i zdobieniami. Zachowane malowidła przedstawiają między innymi Najświętszą Bogurodzicę, natomiast uznanie budzą pozostałości murów i potężnych filarów. Katedra stoi na szczycie wzgórza Ukimerioni, dlatego zwiedzanie wzbogacone jest o wspaniałe widoki. Oprócz tej wyjątkowej świątyni na uwagę zasługuje także kościół Mocameta (nazwa odnosi się do słowa „męczennicy”) związany z legendą o dwóch braciach, którzy przeciwstawili się islamowi, zginęli i stali się świętymi oraz Wielka Synagoga będąca drugą co do wielkości żydowską świątynią w Gruzji. Warto również poświęcić czas na odwiedziny Galerii Sztuki Dawida Kakabadze prezentującej dokonania gruzińskich artystów oraz Muzeum Historycznego Niko Berdzeniszwilego. Gruzińskie jedzenie podawane w świetnie zorganizowanych restauracjach nie ma sobie równych, a hotele o różnym standardzie są doskonałą bazą wypadową do zwiedzania okolic.

      Monastyr Gelati – obok katedry w Kutaisi świątynia malowniczo położona w wąwozie rzeki Chalcitela jest drugim zabytkiem regionu Rioni wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jedno z największych centrów religijnych, naukowych i filozoficznych w Gruzji ufundował król Dawid IV Budowniczy i według legendy właśnie w tym miejscu został pochowany. Podczas zwiedzania w pierwszej kolejności mija się kościół św. Grzegorza z tradycyjnymi dekoracjami, okazałą katedrę NMP oraz dwukondygnacyjny kościół św. Mikołaja. Ważnym miejscem była także Akademia Gelati, w której kształcili się przedstawiciele gruzińskiej elity tworzący arcydzieła literackie, filozoficzne i historyczne. Spacer po całym kompleksie zabiera turystów w prawdziwą podróż w przeszłość i pokazuje, że Gruzja odegrała ważną rolę historyczną w tej części świata.

      Rezerwat Sataplijski – strefa subtropikalnych lasów jest doskonałym miejscem na rozprostowanie kości i oddychanie wyjątkowo świeżym powietrzem. W miejscu, gdzie Nizina Kolchidzka przechodzi w podgórze Wielkiego Kaukazu, znajdują się unikalne drzewa, jaskinie krasowe i kratery wygasłych wulkanów. Na szczególną uwagę zasługuje jaskinia Sataplia, w której naukowcy odkryli ślady dinozaurów oraz obecności ludzi pierwotnych. Wyznaczona trasa turystyczna ma ponad kilkaset metrów długości i najlepiej się tam dostać z Kutaisi.

      Nokalakewi – u podnóża Gór Megrelskich położona jest wioska, w miejscu której przed laty istniała grecka i rzymska osada Archeaopolis. Swoją fortecę założyli w wiekach późniejszych Gruzini z królestwa Lazyki, niemniej największych zniszczeń dokonały wojska arabskiego dowódcy Marwana ibn-Muhammada. Oferta turystyczna tego miejsca skierowana jest głównie do turystów z zamiłowaniem do archeologii, którzy lubią przespacerować się wśród ruin królewskiego pałacu, akropolu, łaźni, świątyń i grobowców.

      Nikrocminda – wśród charakterystycznych, gruzińskich świątyń wyjątkowym kunsztem rzeźbiarstwa wyróżnia się katedra w Nikorcmindzie, datowana na XI stulecie. Zachwycić się można unikalnymi ornamentami, płaskorzeźbami i figurami przedstawiającymi nie tylko sceny historyczne i mityczne stworzenia, ale również zabytkową wartość.

      Ambrolauri – niewielka miejscowość położona w górach była przed wiekami rezydencją królów Imeretii, a obecnie jest dobrze rozwiniętą bazą noclegową, z której turyści wyruszają na szlak prowadzący do wież Saisziwilo oraz w trasy trekkingowe po malowniczym regionie Racza.

      Zugdidi – dogodna baza wypadowa do zwiedzania okolic. Przy okazji pobytu w mieście można obejrzeć zabytkowy kompleks pałacowo-parkowy, ogród botaniczny oraz cerkiew Matki Bożej. Turystów interesujących się historią zaciekawić może muzeum Dadianich prezentujące wykopaliska archeologiczne oraz tzw. Dom Mitrati poświęcony potomkowi Napoleona. Okoliczną atrakcją jest XV-wieczny zamek w Ruchi z chwytającymi za serce widokami na rzekę Inguri i most łączący Nizinę Kolchidzką z Abchazją.

      Park Narodowy Kolcheti – raj dla wędkarzy i miłośników natury, w którym można poczuć się jak w prawdziwej dżungli. Teren parku obejmuje również przymorskie jezioro Paleostomi oraz bagna rozciągające się nad rzeką Piczori. Występują tam torfowiska, bagienne lasy i bogaty świat zwierzęcy. Miejscowe agencje turystyczne oferują turystom wycieczki piesze i konne, żeglowanie, nurkowanie i obserwację ptaków.

      Ozurgeti – miasto położone nad rzeką Natanebi jest bazą wypadową do zwiedzania monastyru Szemokmedi, który w średniowieczu był jednym z największych kulturalno-edukacyjnych ośrodków regionu. Kompleks pochodzący z XVI stulecia składa się z dwóch świątyń, w których urzędowali arcybiskupi.

      Twierdza Gonio – ciekawej budowli położonej kilkanaście kilometrów od Batumi nie powinni przeoczyć miłośnicy historii i archeologii. Według legend w miejscu, gdzie przed wiekami wznosiło się starożytne miasto Apsaruntos, znajduje się grób jednego z 12 apostołów – św. Macieja. Istnienia dużego miasta dowodzi powstała prawdopodobnie w I wieku n.e. imponująca forteca, która niejednokrotnie była świadkiem militarnych konfliktów. Turcy osmańscy zadomowili sią tam między XVI a XIX wiekiem, niemniej kiedy Adżaria była pod wpływem Imperium Rosyjskiego stacjonowali tam rosyjscy żołnierze, o czym opowiada niewielkie Muzeum Archeologiczne.

      Batumi – raj obiecany i najmodniejszy kurort tej części Azji, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Kiedy miasto przeszło kosztowny lifting zaczęli się tam pojawiać podróżnicy z całego świata, zafascynowani ciekawą architekturą, odrestaurowaną starówką i niezwykłym otoczeniem. Poza tymi walorami nie sposób nie docenić wspaniałej promenady i szaro-kamienistej plaży rozciągającej się na przestrzeni kilku kilometrów, przy perłowo-błękitnej wodzie Morza Czarnego. Z racji położenia Batumi może być dla wielu miejscem pierwszego kontaktu z Gruzją, które dzięki wyjątkowej, turystycznej atmosferze utkwi w pamięci na wiele lat. Trzecie co do wielkości miasto w kraju, położone w delcie rzeki Chorokhi, jest największym portem gruzińskim zlokalizowanym w naturalnej zatoce. Rozbudowa tego ważnego miasta handlowego nastąpiła w 1878 r., po przyłączeniu do Imperium Rosyjskiego. Osuszono bagniste okolice i zaczęły powstawać ekskluzywne dzielnice willowe i parki, będące ozdobą miasta, niemniej znajduje się tam również mnóstwo miejsc, znacznie różniących się od typowego, gruzińskiego kolorytu. Na turystach wrażenie robo Park Przymorski wystawiony pracami artystów, przy którym ulokowało się najwięcej modnych klubów, restauracji, kafejek i hoteli. Szczególnie wzrok przyciąga jeden z hoteli o wysokim standardzie, będący rekonstrukcją słynnej latarni morskiej z Aleksandrii lub też inne futurystyczne konstrukcje architektonicznych wirtuozów. Turyści nie narzekają na nudę za sprawą wyjątkowego Ogrodu Botanicznego, który jest bardzo rozległy i położony na wzgórzach z pięknymi widokami. W XIX-wiecznym ogrodzie zgromadzono setki gatunków drzew, kwiatów i krzewów z całego świata. Kolejnym ważnym miejscem na mapie turystycznej Batumi jest delfinarium pełne morskich stworzeń oraz akwarium z wyjątkowymi okazami morskiej fauny. Zaciekawić może również bogata historia związana z mitologią opowiadającą o losach Jazona, który właśnie tutaj wylądował z Argonautami podczas poszukiwań złotego runa. O burzliwych dziejach w regionie przypomina okoliczna forteca Gonio, a w wolnym czasie można zwiedzić kościół Narodzenia NMP wzorowany na architekturze francuskiej, synagogę z początków XX wieku oraz turecki meczet Orta Dzhame zbudowany na planie pięciokąta. Wyjątkowa atmosfera panuje na brukowanej starówce, gdzie można wypocząć w cieniu drzew orzechowych i napić się kawy w przytulnej kafejce otoczonej ładnymi domami z balkonami oplecionymi winoroślą. Wieczorem warto przespacerować się w okolicę jeziora przy ulicy Szeriff Czimsziaszwili, gdzie zauroczyć może pokaz tańczących fontann. W mieście działa także wiele teatrów, kin galerii sztuki, instytucji kulturalnych organizujących w okresie letnim szereg imprez oraz Muzeum Sztuki Adżarii i Muzeum Archeologiczne. Z powodu dużej popularności turystycznej i możliwości wypoczywania na kamienistych plażach wybudowano tam mnóstwo hoteli o różnym standardzie, których wyposażenie i obsługa jest na najwyższym, światowym poziomie.

      Tbilisi – z racji tego, że miasto leżało na szlakach handlowych i od wieków było miejscem strategicznym, wyraźna jest tam wielokulturowość oraz zróżnicowanie etniczne. Wybudowano świątynie różnych wyznań, szkoły religijne oraz słynne łaźnie tyfliskie będące jedną z największych atrakcji. Z pewnością najbardziej interesującą częścią jest Stare Miasto pełne urokliwych kamienic, XIX-wiecznych gmachów nawiązujących do klasycyzmu i zagadkowych zaułków. Spacer między budynkami ozdobionymi okazałymi balkonami i werandami wprawia w przytulną, turystyczną atmosferę. Nie brakuje tam również zadbanych skwerów, ekskluzywnych restauracji i hoteli o najwyższym, światowym standardzie. Na zwiedzanie miasta warto poświęcić odpowiednio dużo czasy, gdyż do zobaczenia jest twierdza Narikała z murami pochodzącymi z VIII w., pomnik Matki Gruzji – Kartlis Deda w postaci majestatycznej figury spoglądającej z wysokości na miasto oraz katedra Sioni, wokół której koncentruje się życie religijne całego państwa. Chociaż monaster świątyni pochodzi z XI stulecia, większa jej część powstawała na przestrzeni wieków i reprezentuje różne style. Wewnątrz przechowywana jest najważniejsza relikwia kościoła gruzińskiego, jaką jest krzyż św. Nino. Legenda głosi, że świętej ukazał się Chrystus, który nakazał jej szerzenie chrześcijaństwa wśród pogan na Kaukazie. Nino miała także w cudowny sposób uzdrowić śmiertelnie chorą królową Nano, za co wdzięczy król w podzięce dokonał chrystianizacji tych ziem. Z legendą i historią miasta najlepiej zapoznać się w pobliskim Tbiliskim Muzeum Historycznym. Na uwagę zasługuje również bazylika Anczischati – najwspanialszy pomnik wczesnego okresu gruzińskiej architektury, którego budowa przypada na V i VI w. Bogactwo fresków i misternych technik wprawia w osłupienie nawet znawców tematu. W miejscu, gdzie przed wiekami znajdowały się ogrody gruzińskich władców, wybudowano Ogród Botaniczny z piękną kolekcją roślin kaukaskich, śródziemnomorskich, chińsko-japońskich i syberyjskich. Wędrówce po tym miejscu towarzyszy szemrząca rzeka i szum malowniczego wodospadu. Ciekawym miejscem spacerowym jest również główna arteria miasta – aleja Szoty Rustawelego, na której oprócz sklepów, restauracji i modnych kawiarni znajduje się mnóstwo zabytkowych budynków i muzeów, Ratusz Miejski oraz wysoka kolumna z pomnikiem św. Jerzego. Świadkiem licznych manifestacji był budynek gruzińskiego Parlamentu, z którym sąsiaduje Pałac Młodzieży będący przed laty siedzibą carskiego namiestnika. Prace wybitnych, gruzińskich artystów prezentuje Galeria Malarstwa działająca od XIX wieku, natomiast najwspanialsze spektakle można oglądnąć w przyciągającym wzrok, wyjątkowym gmachu Teatru im. Szoty Rustawelego. Oryginalnym budynkiem przypominającym meczet lub perski pałac jest Opera im. Paliaszwiliego z placem, na którym słynnego kompozytora uwieczniono stosownym pomnikiem. Mnóstwo interesujących zabytków znajduje się również na lewym brzegu rzeki Mtkwari (Kury). Miłośnicy architektury sakralnej z pewnością zainteresują się cerkwią Matki Bożej Metechskiej, którą po mongolskiej pożodze w XIII w. odbudowała gruzińska społeczność. Najciekawszymi miejscami w tej części miasta są: pałac Daredżani z XVII w., z tarasu którego rozpościera się wspaniały widok na rzekę, Pałac Prezydencki z charakterystyczną, oszkloną kopułą, nowocześnie urządzony Park Europejski z podświetlanym wieczorami Mostem Pokoju oraz ormiańska katedra Eczmiadzyn, obok której znajduje się pełna sklepów ulica Gonaszwili. Symbolem narodowego i duchowego odrodzenia Gruzji jest nowo wybudowana cerkiew Świętej Trójcy, a chwilę zadumy można przeżyć na zabytkowym Cmentarzu Kukijskim z nagrobkami wielu znanych artystów. Oknem na świat zachodu jest natomiast luksusowa dzielnica Vake pełna wystawnych rezydencji i markowych samochodów. Warto tam zajrzeć chociażby ze względu na potężny Park Vake z malowniczym jeziorem Żółwim, w pobliżu którego pod gołym niebem znajduje się Muzeum Etnograficzne w postaci skansenu. Turyści, którym nie straszne piesze wędrówki, powinni także zdobyć widoczną ze wszystkich części miasta Świętą Górę – Mtacminda. Oprócz podziwiania pięknych widoków można tam zrelaksować się w parku kultury i wypoczynku z Diabelskim Kołem i kolejką. Zaraz po przylocie do miasta lub po wyczerpujących wędrówkach warto udać się do słynnych łaźni siarkowych, które zlokalizowane są pod ziemią, przykryte kopułami i doświetlone przeszklonymi otworami. Dzielnica łaźni Abanotubani jest jedną z najstarszych części miasta i liczy sobie około 1500 lat, dlatego przez stulecia z dobrodziejstw natury korzystali zarówno kuracjusze jak i politycy. Obecnie można tam spotkać współczesnych turystów, którzy przy okazji zwiedzania pragną skorzystać z popularnego miejsca odpoczynku i spotkań towarzyskich. Łaźnie mają zabytkowy charakter, cechują się wyjątkową architekturą, wygodą i właściwościami leczniczymi.

      Pogoda

      Średnia pogoda w ciągu roku

      styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień
      Średnia temperatura w dzień
      Średnia temperatura w nocy
      Średnia temperatura wody
      Pogoda Kartli – sprawdź szczegóły

      Informacje konsularne

      Od obywateli Unii Europejskiej wiza nie jest wymagana przez okres pobytu do 360 dni. Dokumentem uprawniającym do wjazdu jest paszport lub dowód osobisty (należy jednak pamiętać, że brak paszportu może uniemożliwić podróż do innych krajów Kaukazu Południowego). Nie ma obowiązku meldunkowego. Ze względu na sytuację polityczną przed wyjazdem warto szczegółowo zapoznać się z komunikatami MSZ.

      Szczegółowe i aktualne informacje można uzyskać na stronie MSZ: www.msz.gov.pl i www.tbilisi.msz.gov.pl

      .

      Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Gruzji

      Gruzja, Tbilisi, Br. Zubalashvili 19, 0108
      Tel.: +995 322920398 Tel. dyżurny: +995 599701279 Faks: +995 322920397
      tbilisi.amb.sekretariat@msz.gov.pl
      www.tbilisi.msz.gov.pl

      FAQ

      Kiedy najlepiej wybrać się do Meschetii?
      Gruzja piękna jest o każdej porze roku, więc wybór terminu podróży jest kwestią indywidualną. Jeżeli ktoś chce korzystać z dobrej pogody i uroków Morza Czarnego powinien pojawić się w sezonie letnim trwającym od czerwca do października, kiedy temperatury sprzyjają morskim kąpielom i oscylują w granicach od 25 do 30°C. Warto jednak pamiętać, że ze względu na klimat szczególnie w lipcu może tam być wyjątkowo parno i duszno. W góry natomiast najlepiej wybrać się późnym latem lub jesienią, kiedy pogoda sprzyja wędrówkom, temperatury nie są zbyt dokuczliwe i nie ma ryzyka lawinowego. Koniec lata, jesień i wiosna idealnie nadają się do zwiedzania zabytków, niemniej warto pamiętać, że Gruzja nie jest dużym krajem i wypoczynek nad morzem można łączyć z wycieczkami fakultatywnymi. Dla turystów interesujące mogą być także okresy gruzińskich świąt (Wielkanoc, Boże Narodzenie, Nowy Rok) oraz czas festiwali.
      Jaka waluta obowiązuje w Gruzji i jakie są orientacyjne ceny?
      Walutą Gruzji jest lari (GEL), 1 GEL = 100 tetri. Ceny w większych miastach są podobne do cen w Polsce, a na prowincji jest taniej. Dolary i euro można bez problemu wymienić na miejscową walutę.
      Gdzie i jakie pamiątki kupić w Gruzji?
      Najcenniejszą pamiątką przywiezioną z Gruzji jest z pewnością butelka wspaniałego wina z unikalnej apelacji, niemniej podróż przetrwa także wyjątkowy przysmak „czurczchela”. Turyści z wyprawy przywożą często aromatyczne przyprawy i sosy „tkemali”. Charakterystyczne są płyty z gruzińską muzyką, na których rozbrzmiewają wielogłosowe pieśni oraz współczesna muzyka wykonywana przez gruzińskie zespoły. Ciekawą pamiątką mogą być krowie rogi „kanci”, często bogato zdobione i wykorzystywane do picia wina, chociaż turyści rozglądają się także za misternie wykonanymi kindżałami, kaukaskimi dywanikami, trójstrunową gitarą „panduri” lub nakryciem głowy „papachi”.
      Jaki czas obowiązuje w Gruzji?
      W Gruzji do czasu polskiego dodajemy 3 godziny.
      Jak poruszać się po Gruzji?
      Transport publiczny w Gruzji opiera się głównie na najtańszych i najszybszych tzw. marszrutkach, czyli mikrobusach zabierających do kilkunastu osób oraz na zwykłych autobusach. Gęsta sieć połączeń gwarantuje stosunkowo szybkie przemieszczanie się między dużymi miastami, a kierowca marszrutki po wcześniejszym uzgodnieniu może zatrzymać się praktycznie wszędzie. Sieć kolejowa jest słabo rozwinięta, a jedyną trasą godną turystycznej uwagi jest Tbilisi – Batumi, aczkolwiek czas podróży nie należy do najkrótszych. W niektórych miejscach warto wypożyczyć samochód, by dotrzeć do atrakcji turystycznych nieosiągalnych dla zwykłej komunikacji. Główne drogi są sukcesywnie remontowane i w stosunkowo dobrym stanie, nieco gorzej wygląda to na górskich trasach i w regionach położonych z dala od głównych traktów komunikacyjnych. Część dróg w górach zamykana jest w okresie zimowym ze względu na trudne warunki atmosferyczne. Polskie prawo jazdy jest w Gruzji uznawane, a swoim autem obywatel może poruszać się do 90 dni, po czym musi albo opuścić teren kraju, albo zarejestrować samochód. Wymagane jest OC i „zielona karta”. Z racji tego, że Gruzini bezstresowo podchodzą do prowadzenia pojazdów, na drogach należy wykazywać się szczególną uwagą. Ze względu na sytuację polityczną niektóre regiony mogą być zamknięte dla turystów, dlatego przed podróżą należy zapoznać się z komunikatami MSW na stronie: www.msz.gov.pl
      Jakie są ograniczenia celne w Gruzji?
      Przepisy celne na terenie Gruzji nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. Nie ma specjalnych ograniczeń przy wwozie i wywozie pieniędzy, a każdorazowo przy przekraczaniu granicy należy wypełnić deklarację celną. Obcokrajowcy w niektórych przypadkach mogą liczyć na zwrot zapłaconego podatku VAT, gdy robią zakupy w sklepach oznaczonych etykietą TAX FREE. Kodeks celny Gruzji zbliżony jest do obowiązującego w Europie.
      Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania ze służby zdrowia w Gruzji?
      Przed wyjazdem do Gruzji warto wykupić ubezpieczenie kosztów leczenia w polskiej firmie ubezpieczeniowej. W największych miastach działają prywatne gabinety lekarskie, które są znacznie lepiej wyposażone niż publiczna służba zdrowia, dlatego w wyjątkowych sytuacjach lepiej zdecydować się na płatną wizytę lekarską. Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach i przestrzegać podstawowych zasad higieny. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, ewentualnie gotowaną co najmniej 10 min. Szczepienia ochronne nie są wymagane, niemniej przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo.

      Zobacz również inne przewodniki