• Opis
    • Informacje praktyczne
    • Atrakcje
    • Pogoda
    • Polecane oferty
    • Więcej

      Przewodnik Samaria

      Izrael to kraj położony na skrzyżowaniu kultur Wschodu i Zachodu, miejsce z bogatą historią i niesamowitym klimatem. Izrael zachwyca swoim krajobrazem, dynamiczną kulturą i różnorodnością. To idealne miejsce, aby przenieść się w czasie o tysiące lat wstecz i jednocześnie wypocząć. Oprócz Jerozolimy, która jest dziedzictwem kulturowo-religijnym, warto zobaczyć również Tel Awiw – gospodarczą stolicę kraju. To młode miasto oferuje złociste plaże oraz bogate życie nocne. Na słoneczny urlop zaprasza również Ejlat – jeden z najbardziej luksusowych kurortów Izraela.

      Samaria - zobacz wszystkie oferty
      Zobacz oferty dla kierunku Samaria
      Informacje o Samaria
      Stolica Jerozolima, Tel Awiw (centrum finansowe, siedziba większości ambasad)
      Język hebrajski, arabski
      Waluta nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot
      Dokumenty paszport

      Informacje praktyczne

      O kierunku

      Stolica / Język
      Jerozolima, Tel Awiw (centrum finansowe, siedziba większości ambasad) / hebrajski, arabski

      Czas lokalny
      Różnica w czasie względem Polski to +1 godzina przez cały rok

      Dokumenty
      paszport

      Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
      Wiza nie jest wymagana dla obywateli Polski w przypadku pobytów o długości maks. 90 dni. Przekroczenie granicy jest możliwe na podstawie paszportu. Paszport musi być ważny min. 6 miesięcy od daty planowanego wyjazdu.

      Szczepienia
      Brak wymaganych szczepień.

      Napięcie i rodzaj gniazdka
      adapter nie jest wymagany; 220 V; 50 Hz / typ C, typ C-2

      Pieniądze

      Waluta
      nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot, 1 ILS = 1.0753PLN, kurs NBP z dnia 2024-04-24

      Napiwki
      Najczęściej opłata serwisowa jest wliczona do rachunku. Można ewentualnie zaokrąglić rachunek do pełnej kwoty.

      Obowiązkowy podatek turystyczny
      Nie ma obowiązującej opłaty za pobyt turystyczny.

      Komunikacja

      Komunikacja / transport publiczny
      Komunikacja publiczna jest bardzo dobrze rozwinięta (szczególnie autobusowa). Taksówki są wyposażone w liczniki, ale można również uzgodnić cenę przejazdu z kierowcą.
      UWAGA: transport publiczny nie kursuje w Szabat i święta żydowskie.

      Wynajem samochodów
      Obowiązuje ruch prawostronny. Kierowcy mogą posługiwać się zarówno polskim, jak i międzynarodowym prawem jazdy. Wynajmując samochód, poza prawem jazdy trzeba okazać paszport i kartę kredytową. Wypożyczonym pojazdem nie można wyjechać poza granice Izraela. Zakazany jest wjazd do Strefy Gazy i na teren Zachodniego Brzegu.

      Informacje

      Ważne lokalne informacje i zwyczaje
      Podczas wjazdu do Izraela można zostać poddanym szczegółowej kontroli (wywiad, dokładne sprawdzania bagażu). Dotyczy to szczególnie osób mających w paszporcie pieczątki z niektórych krajów (np. Turcji i Egiptu). Izraelska pieczątka w paszporcie uniemożliwi wjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Libanu i niektórych innych państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Można poprosić o potwierdzenie wjazdu na kartce (w kolorze niebieskim), którą należy mieć przy sobie cały czas do momentu wyjazdu z Izraela. Podczas wyjazdu otrzymuje się kartkę różową.
      Częste pytania zadawane podczas kontroli granicznej to: po co przyjeżdżasz do Izraela, co będziesz tutaj robić, gdzie się zatrzymasz, czy kogoś tu znasz (czy masz do niego kontakt), czy masz tu jakąś rodzinę, czy znasz język hebrajski, co myślisz o Izraelu. Na pytania warto odpowiadać jak najkrócej, ale zgodnie z prawdą. Można przyjąć postawę tzw. „głupiego turysty”.
      Szczegółowej kontroli można zostać poddanym również podczas wyjazdu z Izraela. Warto być na lotnisku nawet 3 godziny przed wylotem, ponieważ służby granicznej nie obchodzi czy turysta zdąży na samolot czy nie. Pytania podczas kontroli są podobne jak na wjeździe. Dodatkowo celnicy mogą się zapytać czy samemu pakowaliśmy bagaż i czy ktoś miał do niego dostęp po zamknięciu.
      Polecamy zabranie euro lub dolarów amerykańskich i wymianę waluty na miejscu, w kantorze lub banku. Powszechne jest również płacenie kartą, a sieć bankomatów jest dobrze rozwinięta.
      W większości miejsc można bez problemu porozumiewać się po angielsku.
      Większość hoteli i hosteli, barów, restauracji a nawet niektóre miasta (np. Tel Awiw) udostępniają darmowy Internet Wi-Fi.
      W miejscach kultu oraz np. ortodoksyjnych lub arabskich dzielnicach wymogiem jest zakrywanie ramion (do łokcia) i nóg (min. za kolano).

      Aktualne informacje na temat stanu bezpieczeństwa w danym kraju, znajdują się na stronie: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych

      Samaria - największe atrakcje

      Dla aktywnych

      Z racji na pustynny charakter i wielkie upały w regionie nie ma zbyt wielu możliwości uprawiania sportów, niemniej coś dla siebie z pewnością znajdą miłośnicy karawan ,wypraw na wielbłądach oraz jeep safari.

      Warto zobaczyć

      Al-Ajzarija – historyczna Betania – niewielkie miasteczko w Autonomii Palestyńskiej, w pobliżu Jerozolimy i Góry Oliwnej, którego nazwa po arabsku znaczy „Dom Łazarza”. Sama nazwa jednoznacznie kojarzy się z Biblią i ewangelią św. Jana, według której w tym właśnie miejscu Jezus wskrzesił zmarłego Łazarza. W osadzie mieszkały także Marta i Maria goszczące Jezusa, a do słynnego grobu pielgrzymowali wierni już od IV stulecia. W XVI w. ruiny kościoła św. Łazarza przekształcono w meczet uniemożliwiając chrześcijanom dostęp do grobu. Obecnie turyści mogą zwiedzić świątynię upamiętniającą grób Łazarza, gościnny dom Marty i Marii oraz świątynię ozdobioną mozaikami opowiadającymi historię zmartwychwstania.

      Betlejem – odwiedziny historycznego miasteczka są dla chrześcijan niezwykle ważnym, życiowym doświadczeniem. Starożytne miasto położone pośrodku ziemi Judy uważane jest powszechnie za miejsce narodzin Jezusa, do którego podróżowali Trzej Królowie. Samo miasto pojawia się w historii już 2 tys. lat przed Chrystusem jako miejsce pochówku Racheli, żony Jakuba i związane jest z wieloma biblijnymi przypowieściami. Nad Betlejem góruje Bazylika Narodzenia Pańskiego wybudowana w IV w. n.e. nad grotą, gdzie według wierzeń miał narodzić się Jezus. Na przestrzeni wieków do świątyni dobudowano kolejne elementy architektoniczne i dekoracje, wynikiem czego jest nagromadzenie w jej wnętrzach rozmaitych kaplic chrześcijańskich. Do zadziwiającej budowli prowadzi niskie wejście przed którym trzeba się schylić. Jego pomysłodawcami byli krzyżowcy, którzy w ten sposób chcieli uchronić kościół przed konnym bezczeszczeniem. Zorganizowane grupy pielgrzymów i turystów gromadzą się tłumnie przy wyłożonej marmurem Grocie Narodzenia, której mistycyzmu dodaje półmrok i unoszące się zapachy kadzideł. Miejsce, w którym narodził się Chrystus, wyznaczone jest srebrną gwiazdą na popękanej płycie. Kolejnym istotnym pomieszczeniem jest Kaplica Żłobka, w której Maryja złożyła nowonarodzone dzieciątko (oryginalne relikwie żłóbka znajdują się obecnie w rzymskiej bazylice Matki Boskiej Większej). Wśród betlejemskich zabytków na uwagę zasługuje także Grota Mleczna, w której wizyta dobrze wpływa na płodność, Pole Pasterzy, gdzie pastuszkowie ujrzeli anioły ogłaszające narodziny Chrystusa, Studnia króla Dawida oraz Grób Racheli. Warto również pokusić się o spacer po uliczkach starówki, wśród których skrywają się pozostałe ciekawe zabytki, niewielkie restauracyjki serwujące „falafel” oraz kramy z najróżniejszymi pamiątkami religijnymi.

      Hebron – jedno z najstarszych miast na Bliskim Wschodzie charakteryzujące się gęstą atmosferą miejską i jednocześnie święte miejsce dla Żydów. To właśnie tutaj Abraham zawarł biblijne „przymierze z Bogiem”, natomiast w okolicznych grotach mieszkali i umarli znani bohaterowie Starego Testamentu. Okoliczne wzgórza pokryte są winnicami, sadami i gajami oliwnymi, a niewielkie opady w tym regionie pozwalają na wypas stad kóz i owiec, wystawianych na sprzedaż przez handlarzy słynnego targowiska. W Hebronie wybudowano kilkadziesiąt meczetów, natomiast nad miastem góruje masywna budowla przypominająca twierdzę. Świątynia wzniesiona nad Grobem Patriarchów, nazywana jest również Pieczarą Makpela, gdzie modlą się Żydzi i Arabowie przybywający z całego świata. Zwiedzanie groty utrudniają czasami wydarzenia polityczne, dlatego przed wycieczką do miasta warto zorientować się w bieżącej sytuacji.

      Jerycho – historyczne miasto położone na wschód od Jerozolimy w pobliżu rzeki Jordan jest najstarszym i najniżej położonym miastem na świecie, w którym nieustannie naukowcy odkrywają skarby archeologiczne. Podczas spaceru po niezwykłym mieście można natknąć się na arabskie bary i restauracje dodające egzotycznego kolorytu. Według przypowieści biblijnych było to najstarsze miasto Ziemi Obiecanej zdobyte przez Izraelitów pod wodzą Jozuego. To właśnie podczas zdobywania Jerycha użyto trąb, które na stałe zapisały się określeniem „trąby jerychońskie” burzące mury. W Jerycho pojawił się przed ukrzyżowaniem Jezus Chrystus, a słynny król Herod wybudował tam swój pałac zimowy. Najważniejszymi miejscami dla turystów są tzw. Źródło Elizeusza nawadniające całą okolicę, pozostałości jednego z najwcześniejszych osiedli ludzkich, ruiny pięknej synagogi z mozaikami podłogowymi datowanymi na VI w. n.e. oraz ruiny Pałacu Hiszama, po którym zachowały się elementy architektury. Turyści zwiedzający miasto kierują się również na Górę Kuszenia, na której Jezus miał być kuszony przez szatana podczas czterdziestodniowego pobytu na pustyni. Dodatkową atrakcją miejsca jest prawosławny grecki klasztor pochodzący z XII w., do którego można wjechać kolejką linową. Widoki z tego miejsca na Dolinę Jordanu są jedynymi w swoim rodzaju.

      Herodion – pozostałości pałacu wybudowanego przez Heroda za czasów jego rządów. Przed wiekami na wysokim wzgórzu powstały królewskie kwatery strzeżone przez gigantyczny mur i wieże obserwacyjne. Wewnątrz znajdowały się łaźnie, arkady, synagoga i ogromna sala bankietowa. W okresie powstań żydowskich pałac był areną walk i niejednokrotnie zmieniał właściciela. Chociaż po pałacu pozostały jedynie ruiny, spacer do nich może przywoływać na myśl dawną świetność oraz obfitować w urzekające widoki.

      Nablus – malowniczo położone miasto z okoliczną atrakcją w postaci wzgórza Tel Balata. Według Biblii w tym miejscu Bóg przekazał ziemie potomstwu Abrahama. Zajrzeć można między innymi do niedokończonej świątyni pochodzącej z czasów wypraw krzyżowych, gdzie w krypcie obwieszonej lampami oliwnymi znajduje się Studnia Jakuba. Z kolei Ewangelia według św. Jana głosi, że w tym miejscu odegrała się biblijna scena z odpoczywającym Jezusem i Samarytanką. W pobliżu znajduje się także Grób Józefa w postaci mauzoleum, do którego szczątki świętego przywieziono z Egiptu.

      Latrun – miejscowość położona w połowie drogi między Jerozolimą a Tel Awiwem jest o tyle ciekawa, że w jej sąsiedztwie znajduje się klasztor francuskich trapistów, w którym u mnichów można nabyć dobre wina i nalewki oraz pospacerować po ogrodach z fragmentami wczesnochrześcijańskiego kamieniarstwa. Drugim interesującym miejscem są ruiny XII-wiecznej twierdzy krzyżowców, a także ruiny osady, w której przed wiekami wznosiła się bazylika, kościół, klasztor i rzymska willa.

      Meczet Nabi Musa – według muzułmanów w tym miejscu pochowano Mojżesza i dla uczczenia jego pamięci wybudowano w XIII w. meczet. Tajemnicza świątynia wznosi się na rozległym pustkowiu i w religii muzułmańskiej jest celem pielgrzymkowym.

      Góra Garizim – ważna góra dla Samarytan, którzy wierzą, iż właśnie na jej szczycie Abraham zbudował ołtarz, by złożyć w ofierze Izaaka. Samarytanie należą do niewielkiej semickiej grupy etniczno-religijnej, zbliżonej do judaizmu i często występują w Biblii jako mieszkańcy starożytnej Samarii.

      Jerozolima – jest największym miastem Izraela i jego stolicą administracyjną, nie uznawaną jednak przez ONZ. Ma długowiekową historię i jest centralnym punktem dla judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. Już 1000 lat p. n. e. była ważnym ośrodkiem religijnym ze względu na wybudowaną przez króla Salomona świątynię, w której przechowywano Arkę Przymierza. Dzięki niedalekiej odległości odbywają się tam 1-2 dniowe wycieczki, które obejmują głównie przejazd nad Morze Martwe z podziwianiem panoramy miasta z Góry Oliwnej, zwiedzanie Wieczernika, gdzie miała miejsce Ostatnia Wieczerza, grobu żydowskiego króla Dawida i kilku najważniejszych stacji Drogi Krzyżowej. Warto również zobaczyć dawną gminę żydowską, sanktuarium Zwojów, Wzgórze Świątynne ze Ścianą Płaczu, Kopułę na Skale oraz Bazylikę Grobu Świętego.

      Kumran – jedno z ważniejszych miejsc w Izraelu, znane z odnalezienia w nim słynnych „Zwojów znad Morza Martwego”. Prastare ruiny miasta wciąż intrygują uczonych, a cały teren objęto ochroną w ramach parku narodowego. Starożytna osada istniała w tym miejscu już w VIII-VII w. p.n.e. i utrzymywała się z wydobycia soli. Najwięcej budynków wzniesiono jednak w II w. p.n.e., kiedy w miejscowości osiedliła się sekta esseńczyków. Chociaż ślad po tajemnym zgromadzeniu przepadł około 70 r. n.e. po rozgromieniu żydowskiego powstania przez Rzymian, pozostały po nich zwoje odnalezione przez przypadek w 1947 r. przez grupkę chłopców. Około 200 manuskryptów znalezionych w grotach odnosi się do Biblii i do dziś budzi wiele kontrowersji, jeżeli chodzi o prawidłowe odczytywanie Pisma Świętego. Obecnie zwoje są przechowywane w Muzeum Izraela i Muzeum Rockefellera w Jerozolimie, natomiast w rezerwacie Kumran można z zewnątrz zobaczyć miejsca, w których znaleziono zwoje, oglądnąć film o esseńczykach i wystawę poświęconą odkryciu.

      .

      Oaza Ein Gedi – urzekający rezerwat nad Morzem Martwym, przypominający biblijny Eden. Atrakcją osady są Źródła Dawida, gdzie woda bije ze skał otoczonych bujną roślinnością, a także pozostałości rzymskich akweduktów, basenów i innych budowli. Wśród okolicznych kanionów wyznaczono wiele interesujących szlaków wędrownych, na których można spotkać pustynne zwierzęta. Na turystów czekają interesujące miejsca w postaci Jaskini Grozy i Jaskini Listów. Aby w pełni nacieszyć się pięknem okolicznego kanionu Nahal David najlepiej pojawić się w jego okolicy przed wschodem słońca, kiedy jeszcze nie ma tak wielu turystów. Dla podróżników, którzy w uroczym miejscu chcą pozostać nieco dłużej, swoje podwoje otwiera kibuc Ein Gedi. Trudno znaleźć piękniejszą okolicę.

      Morze Martwe – z oddali morze przypomina inne zbiorniki wodne, ale już przy bliższym poznaniu niezwykłego regionu okazuje się, że ciężko jest znaleźć na kuli ziemskiej drugie takie miejsce. Zaskakujący akwen jest nie tylko rzadko spotykaną atrakcją, ale także idealnie nadaje się na spędzenie urlopu. Turyści przyjeżdżają nad Morze Martwe, by rozkoszować się fenomenalnymi widokami, pooddychać nieskazitelnie czystym powietrzem oraz zażyć emocjonującej kąpieli z możliwością bezładnego unoszenia się na tafli wodnej, a nawet siedzenia i czytania książki. Region Morza Martwego znany jest na całym świecie z kuracji leczniczych i pobliskich miejsc turystycznych zachęcających do częstych wypraw. Magia Morza Martwego wiąże się z ogromnym zasoleniem akwenu i położeniem ponad 400 m p. p. m. w geologicznym uskoku ciągnącym się na południe Afryki, tworzącym tym samym najniżej położone miejsce na powierzchni globu. Morze Martwe jest generalnie wielkim jeziorem śródlądowym o długości 75 km i szerokości dochodzącej do 18 km. Zasilają je wody rzeki Jordan i kilka strumieni, natomiast wśród pustyń okalających akwen można znaleźć liczne oazy z wodospadami, a także bujną roślinność. Chociaż morze było przed wiekami kilka razy większe, obecnie składa się z dwóch odmiennych basenów, z których basen południowy jest mniejszy i bardziej zasolony. Zbiorniki oddziela półwysep Halaszon zwany „językiem”. W tajemniczej toni można obserwować intensywną krystalizację soli oraz ciekawe formacje solne przypominające góry lodowe. W zbiornikach otoczonych urwiskami i solniskami nie widać śladu życia, niemniej unikalny klimat, dzięki wysokiej zawartości tlenu i mikroelementów, korzystnie wpływa na zdrowie. Turystów przyciągają jak magnes występujące wzdłuż wybrzeża bogate w minerały czarne błota i gorące źródła siarkowe o właściwościach leczniczych, dobrze wpływające na serce, układ nerwowy, skrzela i skórę, łagodząc również objawy artretyzmu, reumatyzmu, bóle stawów czy rozmaite alergie. O doskonałe samopoczucie gości wypoczywających w regionie Morza Martwego dbają świetnie wyposażone i luksusowe centra SPA. Wzdłuż całej linii brzegowej najlepiej jest szukać miejsc z prysznicami, gdyż nie ma specjalnie wydzielonych kąpielisk. Woda ma mulistą konsystencję i pozostawia na ciele osad, dlatego zaraz po wyjściu z morza warto opłukać się czystą wodą.

      Cezarea – miasto Rzymian i krzyżowców, będące jednocześnie najlepiej zachowanym kompleksem starożytnych ruin w Izraelu, od zawsze przyciąga pasjonatów historii. Znany port powstał w tym miejscu już w IV w. p.n.e. i przez kilkaset następnych lat był siedzibą  prokuratorów rzymskich. Ruinami fascynują się nie tylko naukowcy, ale także turyści przyjeżdżający w to miejsce na kilka godzin. Wielki rozwój Cezarei rozpoczął się za panowania Heroda i wtedy właśnie powstała nazwa odnosząca się do rzymskich władców. W tym okresie zbudowano wielki tor wyścigowy na kilkadziesiąt tysięcy miejsc, wspaniały amfiteatr, na którym walczyli gladiatorzy, targowisko, łaźnie, liczne świątynie i budynki użyteczności publicznej. Do czasów obecnych przetrwał też fragment akweduktu, który przed wiekami zapewniał dostawy wody. W tym miejscu znaleziono Święty Kielich, z którego Jezus miał pić wino podczas ostatniej wieczerzy (obecnie znajduje się w kościele św. Wawrzyńca w San Lorenzo), natomiast o dawnej świetności osady można dowiedzieć się w tajemniczej Wieży Czasu, gdzie o czasach Heroda opowiada multimedialna wystawa. W pobliżu pozostałości katedry z czasów wojen krzyżowych znajduje się meczet pozostawiony przez Turków, z kolei w okolicy Starej Przystani, która jest niezwykle malowniczym miejscem, na dłużej można zatrzymać się w przyjemnych restauracjach serwujących smaczne potrawy. Turyści strudzeni zwiedzaniem i upałami mogą udać się na miejscową plażę, by podziwiać akwedukt i korzystać z kąpieli słonecznych. W nowszej części miasta znajduje się skupisko hoteli, apartamentów i pensjonatów oraz luksusowe pole golfowe.

      Akka – dawna stolica krzyżowców, której nie można pominąć pod żadnym względem. Prawdziwy turystyczny skarb skrywa się w sercu dużego, przemysłowego miasta znajdującego się na cyplu wyrastającym z wybrzeża galilejskiego. Przepiękne stare miasto otacza pierścień doskonale zachowanych murów obronnych, co zawsze przyciąga turystów poszukujących cennych pamiątek historycznych. Założycielami pierwotnej osady byli Fenicjanie i właśnie to miejsce uważane było za „klucz do Palestyny”, przez co targały tym obszarem liczne konflikty zbrojne. Już w 636 r. port wpadł w ręce Arabów i dopiero w średniowieczu został odbity przez krzyżowców, którzy postanowili w tym miejscu wybudować potężną twierdzę. Warownia stała się stolicą Królestwa Jerozolimskiego oraz ostatnim, legendarnym bastionem krzyżowców w regionie, przejętym przez Mameluków w 1291 r. Później portem rządzili jeszcze Turcy, którzy oddali Akkę dopiero po upadu Imperium Osmańskiego w wyniku I wojny światowej. Po wpisaniu starówki na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO miastem zainteresowali się turyści. Do jednego z najstarszych portów na świecie można dostać się przez wyłom w dawnych murach otaczających starówkę także od strony morza. Architektura miasta powstała w XII w., dlatego w wielu budynkach można dopatrzeć się stylu romańskiego i gotyckiego z przepięknymi sklepieniami oraz posadzkami uderzającymi zarówno prostotą, jak i elegancją. Na uwagę turystów zasługuje Brama Lądowa i meczet El Dżazzara, który mija się po wejściu na starówkę. Malowniczą alejką można dostać się do potężnej cytadeli, która za poszczególnych rządów służyła jako koszary, arsenał i więzienie. Obecnie znajduje się tam Muzeum Braterstwa, do którego przylega pasjonujące „podziemne miasto krzyżowców”. Warto zagłębić się w pogrążone w mroku pomieszczenia, sale, krypty i lochy, by poczuć na własnej skórze oddech mroków średniowiecza. W cytadeli można również obejrzeć tureckie fortyfikacje, ogród z czasów krzyżowców czy brytyjskie więzienie z szubienicą. Oprócz wielu świątyń i meczetów, które można zobaczyć podczas wędrówki po mieście, na uwagę zasługują: Gospoda Kolumnowa, orientalny bazar, plac Wenecki, uliczki okalające plac Genueński oraz Wieża Flagowa i Wieża Much. Promenadą Muru Morskiego warto podążyć spacerowym tempem do Przystani Pizańskiej skrywającej szereg przytulnych restauracji. Lokalne agencje turystyczne organizują rejsy statkiem po okolicznych wodach, natomiast po zwiedzeniu miasta najlepiej udać się na południową stronę, gdzie można oddać się błogiemu wypoczynkowi na wspaniałej plaży z widokiem na zabytkową Akkę.

      Nazaret – miejsce dzieciństwa i dorosłego życia Jezusa oraz ważne miasto pod względem historycznym, kulturowym i turystycznym w Izraelu, które od zawsze przyciąga podróżników z całego świata. Obecnie jest to hałaśliwe, chaotyczne i największe w Izraelu miasto arabskie, chociaż w V w. chrześcijanie wznieśli w nim bizantyjską bazylikę, w miejscu której krzyżowcy wybudowali potężną katedrę i tam właśnie ustanowiono biskupstwo. Świątynia nie przetrwała próby czasu, a miasto trafiło najpierw pod rządy Saladyna, później w ręce mameluckiego sułtana, powracając do chrześcijan dopiero w 1620 r. Nazaret zapisał się także jako „kość niezgody” podczas wojny o niepodległość Izraela w XX stuleciu. Do Nazaretu tłumnie pielgrzymują chrześcijanie, by pomodlić się w bazylice Zwiastowania Pańskiego. Świątynia wzniesiona w XVIII w. jest największą chrześcijańską budowlą na Bliskim Wschodzie. W jej wnętrzu znajdują się między innymi zachowane elementy kościołów bizantyjskich oraz Grota Zwiastowania wybudowana w miejscu, gdzie Archanioł Gabriel miał oznajmić Maryi, że w nadprzyrodzony sposób pocznie syna. W Nazarecie także można zwiedzić kościół św. Józefa zbudowany nad pieczarą, w której Józef miał swój warsztat oraz cerkiew św. Archanioła Gabriela ze studnią Maryi – miejscem czerpania wody przez świętą. Turyści spacerujący po mieście co chwilę natrafiają na świątynie, meczety i synagogi, niemniej bardzo często kierują się w stronę Starego Bazaru zapchanego straganami i sklepami z pamiątkami. Warto zajrzeć także centrum turystycznego prezentującego makietę miasta z I w. n.e., pokazującą turystom, jak wyglądały ówczesne warunki życia dawnych chrześcijan.

      Karmel – na południu Hajfy wznosi się malowniczy masyw góry Karmel, który oprócz imponujących widoków na miasto i błękit morza oferuje turystom Park Narodowy Góry Karmel z wieloma kilometrami szlaków turystycznych wiodących do fantastycznych punktów widokowych. Jeżeli turyści mają więcej czasu na zwiedzanie, powinni zajrzeć do rezerwatu Nahal Mearot, gdzie odkryto interesujące jaskinie oraz zwiedzić dwie tradycyjne wsie druzyjskie z barwnymi targowiskami: Dali-jat el-Karmel i Isfija.

      Modijin – miasto położone nieopodal Tel Avivu, u podnóża Wzgórz Judejskich. Chociaż Modijin nie może poszczycić się wielowiekową historią, turyści przyjeżdżają do parku archeologicznego, by zobaczyć autentyczne groby starożytnych Machabeuszy. W okolicy znajduje się także interesująca miejscowość Szilat zrekonstruowana na wzór „wioski hasmonejskiej” oraz Rezerwat Krajobrazów Biblijnych Neot Kedumim. Obejrzeć tam można niemal wszystkie wymienione w Piśmie Świętym drzewa oraz najrzadsze okazy fauny i flory.

      Tel Afek – pozostałości biblijnego miasta, które można zwiedzić na krótkiej wyprawie z Hajfy. Naukowcy uważają, iż prastare miasto Afek zostało wymienione w Księdze Jozuego i zamieszkiwane było od epoki brązu do czasów rzymskich. Turyści mogą spacerować po rezerwacie Ein Afek, podziwiać źródła Afek dające początek rzece Naaman, zwiedzić średniowieczną wieżę obronną oraz drewniany pomost.

      Tyberiada – święte miasto judaizmu i kurort z luksusowymi hotelami położony na zachodnim brzegu Jeziora Tyberiadzkiego zwanego również Jeziorem Galilejskim lub Genezaret.  Historia Tyberiady sięga 20 r. n.e. i czasów Heroda, natomiast sama nazwa odnosi się do rzymskiego cesarza Tyberiusza. Miasto przez wiele lat było najważniejszym ośrodkiem tradycji i kultury żydowskiej, a prace archeologiczne prowadzone na tym terenie odkryły pozostałości zabytków z czasów imperium bizantyjskiego i cesarstwa rzymskiego. Kres kulturze żydowskiej położył najazd Arabów w VII w., natomiast ponowny rozwój przyszedł wraz z powstaniem chrześcijańskiego Królestwa Jerozolimskiego i rządami krzyżowców. Średniowieczne miasto podbiły wojska sułtana Saladyna, z kolei o świętym charakterze i istotnej roli w judaizmie zaważyła na przełomie XVIII i XIX w działalność aszkenazyjskich chasydów. Chociaż w Tyberiadzie nie ma dogodnych miejsc kąpielowych, wielu turystów można spotkać na promenadzie z restauracjami, kawiarniami i sklepami oferującymi pamiątki galilejskie. Wśród takich zbytków jak pozostałości zamku krzyżowców, XVIII-wiecznego meczetu i greckiego monasteru, na największą uwagę zasługuje grobowiec Mojżesza Majmonidesa – słynnego uczonego z XII w. Podróżnicy zaglądają chętnie do Parku Narodowego Hamat Tiberias z kilkunastoma gorącymi źródłami leczącymi rozmaite schorzenia lub wyprawiają się w ekscytujący rejs zabytkowym statkiem po wodach jeziora otoczonego górami.

      Jezioro Galilejskie – chociaż linia brzegowa jeziora wynosi zaledwie kilkadziesiąt kilometrów, w jego obrębie znajduje się kilka ciekawych miejsc, które warto odwiedzić na krótkiej wycieczce. Kafarnaum jest starożytnym miastem, gdzie Jezus wygłosił większość swoich kazań, a po dawnych czasach zachowały się pozostałości tzw. białej synagogi. Najwięcej turystów gromadzi się przeważnie przy nowoczesnym Domie św. Piotra wybudowanym na kształt łodzi. W Ein Tabgha wzniesiono przed laty kilka kościołów upamiętniających działalność Chrystusa i jest to miejsce ważnych wydarzeń biblijnych, takich jak posiłek zmartwychwstałego Jezusa, cud rozmnożenia chleba i głoszenie błogosławieństw. Historycznej wartości miejscowości dodają zbytki pochodzące z czasów imperium bizantyjskiego i piękne mozaiki podłogowe, natomiast najbardziej rozpoznawalnym miejscem w rejonie jeziora jest Góra Błogosławieństw – piękne wzgórze porośnięte trawą z zapierającym dech w piersiach widokiem na jezioro. Właśnie tam Jezus miał wygłosić najsłynniejsze „kazanie na górze” zapisane w Ewangelii św. Mateusza. Na wzgórzu wybudowano Kościół Błogosławieństwa otoczony arkadami i zwieńczony kopułą, należący obecnie do zakonu franciszkańskiego. Warto zwiedzić również Kursi z parkiem narodowym, w którym znajduje się największy w Izraelu klasztorny kościół bizantyjski z V w. oraz Baptysterium Jardenit pełniące funkcję sanktuarium chrześcijańskiego. Według Biblii w tym miejscu u ujścia rzeki Jordan miał odbyć się chrzest Chrystusa. Do dziś w tę okolicę przybywają pielgrzymi, by dokonać rytualnego aktu chrztu. Na trasie wokół jeziora znajduje się także miejscowość Magdalia, w której urodziła się Maria Magdalena, kibuc Ginnosar ze słynną łodzią pochodzącą prawdopodobnie z czasów Jezusa, Hamat Gader z rzymskimi ruinami amfiteatru, gorącymi źródłami i krokodylą farmą oraz Degania będąca najstarszym kibucem w Izraelu. Koniecznie trzeba zrobić sobie przerwę na orzeźwiającą kąpiel w wodach jeziora. Najlepszymi miejscami są plaża Amnum oraz miejsca kąpielowe w pobliżu Ein Gev. W okolicy jeziora znajdują się kempingi, miejscowości z hotelami i apartamentami oraz gospodarstwa agroturystyczne, a lokalne biura podróży organizują rejsy po jeziorze.

      Safed – jedno z urokliwych miejsc w Izraelu, święte miasto judaizmu i centrum żydowskiego mistycyzmu związanego z kabałą, czyli nurtem religijno-filozoficznym. Safed jest najwyżej położonym miejscem w kraju z historią sięgającą XV w. p.n.e. i czasami podbojów faraona Totmesa III. Po zburzeniu Jerozolimy w 70 r. n.e. w mieście osiedliło się wielu żydowskich uczonych zakładając ważne ośrodki studiów biblijnych. Turystyczna atrakcyjność Safed objawia się głównie w starówce z XVI-wieczną zabudową. Spacerować można wśród synagog, z których najważniejszymi są aszkenazyjska synagoga Ha-Ari, sefardyjska synagoga Ha-Ari, synagoga Caro i sefardyjska synagoga Abuhaf, natomiast miejscem z najpiękniejszymi widokami i pozostałościami fortecy krzyżowców jest Góra Cytadeli okolona przyjemnym parkiem. Wędrówce po mieście sprzyjają labirynty stromych schodów, krętych uliczek, małych domków i galerii sztuki, w których można zrobić interesujące zakupy i podziwiać dzieła izraelskich twórców. Po zwiedzeniu całej „dzielnicy synagog” z Placem Obrońców warto poświęcić czas na spacer po „dzielnicy artystycznej” z imponującymi budynkami arabskiej architektury i licznymi pracowniami żydowskimi, wystawiającymi na ulicach swoje dzieła. Jeżeli ktoś ma więcej czasu powinien także zaglądnąć do Muzeum Biblii oraz Muzeum Żydów Węgierskich. Do Safed najlepiej wybrać się w sierpniu, kiedy na ulicach miasta rozbrzmiewa muzyka, a turyści bawią się na Festiwalu Muzyki Klezmerskiej.

      Pogoda

      Średnia pogoda w ciągu roku

      styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień
      Średnia temperatura w dzień
      Średnia temperatura w nocy
      Pogoda Samaria – sprawdź szczegóły

      Informacje konsularne

      Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Izraela jest paszport ważny przynajmniej 6 miesięcy. Na terenie Izraela bez wiz można przebywać 90 dni. O wjeździe na terytorium kraju decydują służby graniczne. Warto pamiętać, iż na teren Izraela nie można wjechać po wcześniejszej wizycie w niektórych krajach arabskich. Ten sam zapis obowiązuje w drugą stronę. Istnieje jednak możliwość poproszenia urzędnika w Izraelu o niestemplowanie paszportu przy przylocie i wylocie w celu otrzymania na osobnej karcie tzw. „flying viza”, dzięki której będzie można wjechać bez problemu do Izraela po wcześniejszym pobycie w krajach arabskich. Przekroczenie dozwolonego okresu pobytu, który wcześniej został określony stemplem w paszporcie, może być uznane za pobyt nielegalny, co przeważnie skutkuje aresztem i odmową wjazdu przy kolejnych wizytach. Należy również pamiętać, że ruch osobowy pomiędzy terytorium Izraela a terytoriami będącymi w kompetencji Palestyńskiej Władzy Narodowej bywa całkowicie wstrzymany przez izraelskie władze wojskowe, dlatego przed wyjazdem należy dokładnie zapoznać się z bieżącą sytuacją polityczną. Nie ma obowiązku meldunkowego, natomiast ze względu na uliczne kontrole izraelskich służb imigracyjnych i policji, należy stale mieć przy sobie dokumenty podróży.

      Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Tel Awiw www.telavivpl.org

      Adresy polskich placówek konsularnych:

      Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Państwie Izrael
      Izrael, Tel Awiw, Soutine 16, 64684
      Tel.: +97 237253111 Faks: +97 235237806
      telaviv.amb.sekretariat@msz.gov.pl
      www.telavivpl.org

      .

      Instytut Polski w Tel Awiwie
      Izrael, Tel Awiw, Weizmann 4, 64239
      Tel.: +97236962053 Tel.: +97236962059 Faks: +97236962064
      secretary@polishinstitute.org.il
      www.polishinstitiute.org.il

      Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Beer Shevie
      Izrael, Beer Sheva, 14 Shenkar St., POB 2196, 46-120 Herzlia Pituach
      Tel.: +972 99579997 Tel. dyżurny: +972 546618906 Faks: +972 99507061
      jack@fliderbaum.com jack@beldor.com

      Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Jerozolimie
      Izrael, Jerozolima, 27, Jabotynsky St., 92-141
      Tel.: (00-972-2) 566-58-45 Faks: (00-972-2) 566-57-90
      zevbaran@netvision.net.il

      FAQ

      Kiedy najlepiej wybrać się do Samarii?
      Do Samarii najlepiej przyjechać w miesiącach od marca do maja lub na przełomie września i października, kiedy upały nie są tak dokuczliwe i z powodzeniem można zwiedzać okoliczne atrakcje. Zimy w tym regionie od listopada do lutego bywają szare, chłodne i wilgotne, więc lepiej zabrać z sobą cieplejsze ubrania. Przed wyjazdem warto również sprawdzić jakie święta żydowskie wypadają w danym okresie – większość atrakcji turystycznych, szczególnie we wrześniu, może być wtedy zamknięta.
      Jaka waluta obowiązuje w Izraelu i jakie są orientacyjne ceny?
      Walutą Izraela jest nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel =100 agorot. Ceny mogą się różnić zależnie od miasta, restauracji i poziomu konkurencji jaka występuje w poszczególnym miejscu. Warto także pamiętać, że za towary i usługi płaci się więcej w okolicach wielkich świąt żydowskich.
      Gdzie i jakie pamiątki kupić w Samarii?
      Dobrym miejscem na robienie zakupów są deptaki małych miast, gdzie w witrynach sklepowych można wypatrzyć interesujące pamiątki. Cenną pamiątką przywiezioną z Izraela są przedmioty mineralne wykonane z mułu Morza Martwego, luksusowa biżuteria, brylanty, eleganckie futra i orientalne dywany. W wielu sklepach można trafić na wyszukane wyroby ze srebra, miedzi i skóry, hafty oraz ceramikę, szczególnie ormiańską. Uwagę turystów przyciągają fajki wodne oraz misternie wykonane dzbanki, filiżanki i talerzyki. Nie ma problemu ze znalezieniem figurek z drewna oliwkowego i wyrobów z ręcznie dmuchanego szkła, za którymi najlepiej rozglądać się na targowiskach. Religijni turyści z pewnością zainteresują się tradycyjnym rękodziełem sakralnym i judaiką od takich przedmiotów jak menory, świeczniki i mezuzy, po tkaniny ścienne i rzeźby przedstawiające sceny religijne oraz jarmułki, szale modlitewne i pojemniki na kadzidło. Wiele ciekawych przedmiotów można znaleźć u handlarzy antykami, interesujące jest także niebieskie szkło z Hebronu. Turyści chętnie kupują suszone, aromatyczne przyprawy, gdyż są łatwe w transporcie i dobrze się przechowują. Z Izraela można wrócić z wygodnych, oryginalnych sandałach. Targowanie się jest tradycją, ale tylko wtedy, gdy turyście naprawdę zależy na poszukiwanym towarze. Najlepszym miejscem na zakup pamiątek sakralnych jest Betlejem, gdzie przy Bazylice Narodzenia Pańskiego oraz w uliczkach miasta znajdują się przeróżne kramy oraz spacerują handlarze obnośni.
      Jaki czas obowiązuje w Izraelu?
      W Izraelu do czasu polskiego dodajemy 1 godzinę.
      Jak poruszać się po Samarii?
      Na Zachodni Brzeg Jordanu najlepiej pojechać ze zorganizowaną wycieczką autokarową, ponieważ turyści nie są tak skrupulatnie sprawdzani i mogą bezpiecznie poruszać się po głównych drogach i miejscach turystycznych. Na teren Autonomii Palestyńskiej nie ma możliwości wjazdu samochodem z izraelskimi tablicami rejestracyjnymi. Na trasie przejazdu wymagany jest paszport, natomiast izraelskie punktu kontrolne mogą powodować opóźnienia. Wszystko zależy od bieżącej sytuacji politycznej, dlatego przed wyjazdem warto sprawdzić zagrożenia, które mogą występować w czasie podróżowania.
      Jakie są ograniczenia celne w Izraelu?
      Do Izraela można wwieźć w gotówce środki finansowe w dowolnej walucie, nie przekraczające 80 tys. szekli. Przepisy celne nie pozwalają wwozić żywności, roślin i chemikaliów. Ograniczeniom podlega także wwóz i wywóz zwierząt (w tym domowych), objęty przepisami międzynarodowymi. Zakaz obejmuje posiadanie stylizowanych monet, matryc do ich produkcji, oraz urządzeń i automatów do gier hazardowych. Ponadto można wwieźć alkohol do 2 l poniżej 40% i 1 l powyżej 40%, papierosy (400 szt.) i perfumy (250 ml). Obowiązuje całkowity zakaz wwożenia narkotyków.
      Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia w Izraelu?
      Usługi medyczne charakteryzują się wysokim standardem i opierają na lecznictwie prywatnym, dlatego należy pamiętać, że ubezpieczenie i usługi medyczne są w Izraelu kosztowne. Zaleca się zatem wykupienie w Polsce stosownego ubezpieczenia (polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane) opiewającego na kwotę nie mniejszą niż 100 tys. Euro., aby w przypadku choroby odzyskać koszty poniesione za leczenie. Wymagane są ubezpieczenie komunikacyjne, a osoby wjeżdżające na teren kraju pojazdami mechanicznymi powinny posiadać „zieloną kartę”. Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach, przestrzegać podstawowych zasad higieny oraz zwracać uwagę na warunki w jakich przygotowuje się i przechowuje jedzenie. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, gdyż woda z kranu nie zawsze jest zdatna do picia. Koniecznie trzeba pić dużą ilość wody, gdyż niska wilgotność powietrza może szybko odwodnić organizm. Szczepienia ochronne nie są wymagane, niemniej w niektórych krajach istnieją zagrożenia sanitarno-epidemiologicznych, dlatego przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo i profilaktycznie zaszczepić się przed wskazanymi chorobami. Poszczególne zalecenia sanitarne pozwalające uniknąć zachorowania na różne choroby dostępne są na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

      Zobacz również inne przewodniki