Tel Awiw to kulturowa i ekonomiczna stolica Izraela, w której z pewnością nie można się nudzić. Mnogość zabytków, piękne plaże ze złotym piaskiem oraz ciekawa architektura to jedne z wielu atrakcji tego niezwykłego miasta. Podczas wycieczki do Tel Awiw warto zobaczyć Wielką Synagogę, Meczet Mahamoudia oraz Park Jarkon. Znajdziemy tu również ogród botaniczny, park wodny, ptaszarnię, a także największy na świecie ogród skalny.
Zobacz oferty dla kierunku Tel Awiw |
Stolica | Jerozolima, Tel Awiw (centrum finansowe, siedziba większości ambasad) |
Język | hebrajski, arabski |
Waluta | nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot |
Dokumenty | paszport |
Stolica / Język
Jerozolima, Tel Awiw (centrum finansowe, siedziba większości ambasad) / hebrajski, arabski
Czas lokalny
Różnica w czasie względem Polski to +1 godzina przez cały rok
Dokumenty
paszport
Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
Wiza nie jest wymagana dla obywateli Polski w przypadku pobytów o długości maks. 90 dni. Przekroczenie granicy jest możliwe na podstawie paszportu. Paszport musi być ważny min. 6 miesięcy od daty planowanego wyjazdu.
Szczepienia
Brak wymaganych szczepień.
Napięcie i rodzaj gniazdka
adapter nie jest wymagany; 220 V; 50 Hz / typ C, typ C-2
Waluta
nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot, 1 ILS = 1.0705PLN, kurs NBP z dnia 2024-04-18
Napiwki
Najczęściej opłata serwisowa jest wliczona do rachunku. Można ewentualnie zaokrąglić rachunek do pełnej kwoty.
Obowiązkowy podatek turystyczny
Nie ma obowiązującej opłaty za pobyt turystyczny.
Komunikacja / transport publiczny
Komunikacja publiczna jest bardzo dobrze rozwinięta (szczególnie autobusowa). Taksówki są wyposażone w liczniki, ale można również uzgodnić cenę przejazdu z kierowcą.
UWAGA: transport publiczny nie kursuje w Szabat i święta żydowskie.
Wynajem samochodów
Obowiązuje ruch prawostronny. Kierowcy mogą posługiwać się zarówno polskim, jak i międzynarodowym prawem jazdy. Wynajmując samochód, poza prawem jazdy trzeba okazać paszport i kartę kredytową. Wypożyczonym pojazdem nie można wyjechać poza granice Izraela. Zakazany jest wjazd do Strefy Gazy i na teren Zachodniego Brzegu.
Ważne lokalne informacje i zwyczaje
Podczas wjazdu do Izraela można zostać poddanym szczegółowej kontroli (wywiad, dokładne sprawdzania bagażu). Dotyczy to szczególnie osób mających w paszporcie pieczątki z niektórych krajów (np. Turcji i Egiptu). Izraelska pieczątka w paszporcie uniemożliwi wjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Libanu i niektórych innych państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Można poprosić o potwierdzenie wjazdu na kartce (w kolorze niebieskim), którą należy mieć przy sobie cały czas do momentu wyjazdu z Izraela. Podczas wyjazdu otrzymuje się kartkę różową.
Częste pytania zadawane podczas kontroli granicznej to: po co przyjeżdżasz do Izraela, co będziesz tutaj robić, gdzie się zatrzymasz, czy kogoś tu znasz (czy masz do niego kontakt), czy masz tu jakąś rodzinę, czy znasz język hebrajski, co myślisz o Izraelu. Na pytania warto odpowiadać jak najkrócej, ale zgodnie z prawdą. Można przyjąć postawę tzw. „głupiego turysty”.
Szczegółowej kontroli można zostać poddanym również podczas wyjazdu z Izraela. Warto być na lotnisku nawet 3 godziny przed wylotem, ponieważ służby granicznej nie obchodzi czy turysta zdąży na samolot czy nie. Pytania podczas kontroli są podobne jak na wjeździe. Dodatkowo celnicy mogą się zapytać czy samemu pakowaliśmy bagaż i czy ktoś miał do niego dostęp po zamknięciu.
Polecamy zabranie euro lub dolarów amerykańskich i wymianę waluty na miejscu, w kantorze lub banku. Powszechne jest również płacenie kartą, a sieć bankomatów jest dobrze rozwinięta.
W większości miejsc można bez problemu porozumiewać się po angielsku.
Większość hoteli i hosteli, barów, restauracji a nawet niektóre miasta (np. Tel Awiw) udostępniają darmowy Internet Wi-Fi.
W miejscach kultu oraz np. ortodoksyjnych lub arabskich dzielnicach wymogiem jest zakrywanie ramion (do łokcia) i nóg (min. za kolano).
Aktualne informacje na temat stanu bezpieczeństwa w danym kraju, znajdują się na stronie: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych
Wybrzeże wzdłuż Tel Avivu doskonale nadaje się do uprawiania sportów wodnych. Nad błękitną wodą niemal zawsze wznoszą się żagle kitesurferów, windsurfingów i jachtów, a z żywiołem wielkich fal zmagają się surferzy oraz narciarze wodni. Nieopodal plaż działa mnóstwo wypożyczalni sprzętów wodnych oraz szkółek, w których można podszkolić swoje umiejętności. W mieście znajduje się również wiele obiektów sportowych z boiskami do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki, a także kompleksów, w których można jeździć na rolkach, deskorolkach i rowerach. Ponadto luksusowe hotele oferują swoim gościom centra SPA, fitness oraz prywatne baseny kąpielowe, a biura turystyczne organizują wyprawy nurkowe i jeep safari.
Cezarea – miasto Rzymian i krzyżowców, będące jednocześnie najlepiej zachowanym kompleksem starożytnych ruin w Izraelu, od zawsze przyciąga pasjonatów historii. Znany port powstał w tym miejscu już w IV w. p.n.e. i przez kilkaset następnych lat był siedzibą prokuratorów rzymskich. Ruinami fascynują się nie tylko naukowcy, ale także turyści przyjeżdżający w to miejsce na kilka godzin. Wielki rozwój Cezarei rozpoczął się za panowania Heroda i wtedy właśnie powstała nazwa odnosząca się do rzymskich władców. W tym okresie zbudowano wielki tor wyścigowy na kilkadziesiąt tysięcy miejsc, wspaniały amfiteatr, na którym walczyli gladiatorzy, targowisko, łaźnie, liczne świątynie i budynki użyteczności publicznej. Do czasów obecnych przetrwał też fragment akweduktu, który przed wiekami zapewniał dostawy wody. W tym miejscu znaleziono Święty Kielich, z którego Jezus miał pić wino podczas ostatniej wieczerzy (obecnie znajduje się w kościele św. Wawrzyńca w San Lorenzo), natomiast o dawnej świetności osady można dowiedzieć się w tajemniczej Wieży Czasu, gdzie o czasach Heroda opowiada multimedialna wystawa. W pobliżu pozostałości katedry z czasów wojen krzyżowych znajduje się meczet pozostawiony przez Turków, z kolei w okolicy Starej Przystani, która jest niezwykle malowniczym miejscem, można zatrzymać się na dłużej w przyjemnych restauracjach serwujących smaczne potrawy. Turyści strudzeni zwiedzaniem i upałami mogą udać się na miejscową plażę, by podziwiać akwedukt i korzystać z kąpieli słonecznych. W nowszej części miasta znajduje się skupisko hoteli, apartamentów i pensjonatów oraz luksusowe pole golfowe.
Betlejem – odwiedziny historycznego miasteczka są dla chrześcijan niezwykle ważnym, życiowym doświadczeniem. Starożytne miasto położone pośrodku ziemi Judy uważane jest powszechnie za miejsce narodzin Jezusa, do którego podróżowali Trzej Królowie. Samo miasto pojawia się w historii już 2 tys. lat przed Chrystusem jako miejsce pochówku Racheli, żony Jakuba i związane jest z wieloma biblijnymi przypowieściami. Nad Betlejem góruje Bazylika Narodzenia Pańskiego wybudowana w IV w. n.e. nad grotą, gdzie według wierzeń miał narodzić się Jezus. Na przestrzeni wieków do świątyni dobudowano kolejne elementy architektoniczne i dekoracje, wynikiem czego jest nagromadzenie w jej wnętrzach rozmaitych kaplic chrześcijańskich. Do zadziwiającej budowli prowadzi niskie wejście przed którym trzeba się schylić. Jego pomysłodawcami byli krzyżowcy, którzy w ten sposób chcieli uchronić kościół przed konnym bezczeszczeniem. Zorganizowane grupy pielgrzymów i turystów gromadzą się tłumnie przy wyłożonej marmurem Grocie Narodzenia, której mistycyzmu dodaje półmrok i unoszące się zapachy kadzideł. Miejsce, w którym narodził się Chrystus, wyznaczone jest srebrną gwiazdą na popękanej płycie. Kolejnym istotnym pomieszczeniem jest Kaplica Żłobka, w której Maryja złożyła nowonarodzone dzieciątko (oryginalne relikwie żłóbka znajdują się obecnie w rzymskiej bazylice Matki Boskiej Większej). Wśród betlejemskich zabytków na uwagę zasługuje także Grota Mleczna, w której wizyta dobrze wpływa na płodność, Pole Pasterzy, gdzie pastuszkowie ujrzeli anioły ogłaszające narodziny Chrystusa, Studnia króla Dawida oraz Grób Racheli. Warto również pokusić się o spacer po uliczkach starówki, wśród których skrywają się pozostałe ciekawe zabytki, niewielkie restauracyjki serwujące „falafel” oraz kramy z najróżniejszymi pamiątkami religijnymi.
Jerycho – historyczne miasto położone na wschód od Jerozolimy w pobliżu rzeki Jordan jest najstarszym i najniżej położonym miastem na świecie, w którym nieustannie naukowcy odkrywają skarby archeologiczne. Podczas spaceru po niezwykłym mieście można natknąć się na arabskie bary i restauracje dodające egzotycznego kolorytu. Według przypowieści biblijnych było to najstarsze miasto Ziemi Obiecanej zdobyte przez Izraelitów pod wodzą Jozuego. To właśnie podczas zdobywania Jerycha użyto trąb, które na stałe zapisały się określeniem „trąby jerychońskie” burzące mury. W Jerycho pojawił się przed ukrzyżowaniem Jezus Chrystus, a słynny król Herod wybudował tam swój pałac zimowy. Najważniejszymi miejscami dla turystów są tzw. Źródło Elizeusza nawadniające całą okolicę, pozostałości jednego z najwcześniejszych osiedli ludzkich, ruiny pięknej synagogi z mozaikami podłogowymi datowanymi na VI w. n.e. oraz ruiny Pałacu Hiszama, po którym zachowały się elementy architektury. Turyści zwiedzający miasto kierują się również na Górę Kuszenia, na której Jezus miał być kuszony przez szatana podczas czterdziestodniowego pobytu na pustyni. Dodatkową atrakcją miejsca jest prawosławny grecki klasztor pochodzący z XII w., do którego można wjechać kolejką linową. Widoki z tego miejsca na Dolinę Jordanu są jedynymi w swoim rodzaju.
Herodion – pozostałości pałacu wybudowanego przez Heroda za czasów jego rządów. Przed wiekami na wysokim wzgórzu powstały królewskie kwatery strzeżone przez gigantyczny mur i wieże obserwacyjne. Wewnątrz znajdowały się łaźnie, arkady, synagoga i ogromna sala bankietowa. W okresie powstań żydowskich pałac był areną walk i niejednokrotnie zmieniał właściciela. Chociaż po pałacu pozostały jedynie ruiny, spacer do nich może przywoływać na myśl dawną świetność oraz obfitować w urzekające widoki.
Nazaret – miejsce dzieciństwa i dorosłego życia Jezusa oraz ważne miasto pod względem historycznym, kulturowym i turystycznym w Izraelu, które od zawsze przyciąga podróżników z całego świata. Obecnie jest to hałaśliwe, chaotyczne i największe w Izraelu miasto arabskie, chociaż w V w. chrześcijanie wznieśli w nim bizantyjską bazylikę, w miejscu której krzyżowcy wybudowali potężną katedrę i tam właśnie ustanowiono biskupstwo. Świątynia nie przetrwała próby czasu, a miasto trafiło najpierw pod rządy Saladyna, później w ręce mameluckiego sułtana, powracając do chrześcijan dopiero w 1620 r. Nazaret zapisał się także jako „kość niezgody” podczas wojny o niepodległość Izraela w XX stuleciu. Do Nazaretu tłumnie pielgrzymują chrześcijanie, by pomodlić się w bazylice Zwiastowania Pańskiego. Świątynia wzniesiona w XVIII w. jest największą chrześcijańską budowlą na Bliskim Wschodzie. W jej wnętrzu znajdują się między innymi zachowane elementy kościołów bizantyjskich oraz Grota Zwiastowania wybudowana w miejscu, gdzie Archanioł Gabriel miał oznajmić Maryi, że w nadprzyrodzony sposób pocznie syna. W Nazarecie także można zwiedzić kościół św. Józefa zbudowany nad pieczarą, w której Józef miał swój warsztat oraz cerkiew św. Archanioła Gabriela ze studnią Maryi – miejscem czerpania wody przez świętą. Turyści spacerujący po mieście co chwilę natrafiają na świątynie, meczety i synagogi, niemniej bardzo często kierują się w stronę Starego Bazaru zapchanego straganami i sklepami z pamiątkami. Warto zajrzeć także centrum turystycznego prezentującego makietę miasta z I w. n.e., pokazującą turystom, jak wyglądały ówczesne warunki życia dawnych chrześcijan.
Kumran – jedno z ważniejszych miejsc w Izraelu, znane z odnalezienia w nim słynnych „Zwojów znad Morza Martwego”. Prastare ruiny miasta wciąż intrygują uczonych, a cały teren objęto ochroną w ramach parku narodowego. Starożytna osada istniała w tym miejscu już w VIII-VII w. p.n.e. i utrzymywała się z wydobycia soli. Najwięcej budynków wzniesiono jednak w II w. p.n.e., kiedy w miejscowości osiedliła się sekta esseńczyków. Chociaż ślad po tajemnym zgromadzeniu przepadł około 70 r. n.e. po rozgromieniu żydowskiego powstania przez Rzymian, pozostały po nich zwoje odnalezione przez przypadek w 1947 r. przez grupkę chłopców. Około 200 manuskryptów znalezionych w grotach odnosi się do Biblii i do dziś budzi wiele kontrowersji, jeżeli chodzi o prawidłowe odczytywanie Pisma Świętego. Obecnie zwoje są przechowywane w Muzeum Izraela i Muzeum Rockefellera w Jerozolimie, natomiast w rezerwacie Kumran można z zewnątrz zobaczyć miejsca, w których znaleziono zwoje, oglądnąć film o esseńczykach i wystawę poświęconą odkryciu.
Morze Martwe – z oddali morze przypomina inne zbiorniki wodne, ale już przy bliższym poznaniu niezwykłego regionu okazuje się, że ciężko jest znaleźć na kuli ziemskiej drugie takie miejsce. Zaskakujący akwen jest nie tylko rzadko spotykaną atrakcją, ale także idealnie nadaje się na spędzenie urlopu. Turyści przyjeżdżają nad Morze Martwe, by rozkoszować się fenomenalnymi widokami, pooddychać nieskazitelnie czystym powietrzem oraz zażyć emocjonującej kąpieli z możliwością bezładnego unoszenia się na tafli wodnej, a nawet siedzenia i czytania książki. Region Morza Martwego znany jest na całym świecie z kuracji leczniczych i pobliskich miejsc turystycznych zachęcających do częstych wypraw. Magia Morza Martwego wiąże się z ogromnym zasoleniem akwenu i położeniem ponad 400 m p. p. m. w geologicznym uskoku ciągnącym się na południe Afryki, tworzącym tym samym najniżej położone miejsce na powierzchni globu. Morze Martwe jest generalnie wielkim jeziorem śródlądowym o długości 75 km i szerokości dochodzącej do 18 km. Zasilają je wody rzeki Jordan i kilka strumieni, natomiast wśród pustyń okalających akwen można znaleźć liczne oazy z wodospadami, a także bujną roślinność. Chociaż morze było przed wiekami kilka razy większe, obecnie składa się z dwóch odmiennych basenów, z których basen południowy jest mniejszy i bardziej zasolony. Zbiorniki oddziela półwysep Halaszon zwany „językiem”. W tajemniczej toni można obserwować intensywną krystalizację soli oraz ciekawe formacje solne przypominające góry lodowe. W zbiornikach otoczonych urwiskami i solniskami nie widać śladu życia, niemniej unikalny klimat, dzięki wysokiej zawartości tlenu i mikroelementów, korzystnie wpływa na zdrowie. Turystów przyciągają jak magnes występujące wzdłuż wybrzeża bogate w minerały czarne błota i gorące źródła siarkowe o właściwościach leczniczych, dobrze wpływające na serce, układ nerwowy, skrzela i skórę, łagodząc również objawy artretyzmu, reumatyzmu, bóle stawów czy rozmaite alergie. O doskonałe samopoczucie gości wypoczywających w regionie Morza Martwego dbają świetnie wyposażone i luksusowe centra SPA. Wzdłuż całej linii brzegowej najlepiej jest szukać miejsc z prysznicami, gdyż nie ma specjalnie wydzielonych kąpielisk. Woda ma mulistą konsystencję i pozostawia na ciele osad, dlatego zaraz po wyjściu z morza warto opłukać się czystą wodą.
Hebron – jedno z najstarszych miast na Bliskim Wschodzie charakteryzujące się gęstą atmosferą miejską i jednocześnie święte miejsce dla Żydów. To właśnie tutaj Abraham zawarł biblijne „przymierze z Bogiem”, natomiast w okolicznych grotach mieszkali i umarli znani bohaterowie Starego Testamentu. Okoliczne wzgórza pokryte są winnicami, sadami i gajami oliwnymi, a niewielkie opady w tym regionie pozwalają na wypas stad kóz i owiec, wystawianych na sprzedaż przez handlarzy słynnego targowiska. W Hebronie wybudowano kilkadziesiąt meczetów, natomiast nad miastem góruje masywna budowla przypominająca twierdzę. Świątynia wzniesiona nad Grobem Patriarchów, nazywana jest również Pieczarą Makpela, gdzie modlą się Żydzi i Arabowie przybywający z całego świata. Zwiedzanie groty utrudniają czasami wydarzenia polityczne, dlatego przed wycieczką do miasta warto zorientować się w bieżącej sytuacji.
Jerozolima – jest największym miastem Izraela i jego stolicą administracyjną, nie uznawaną jednak przez ONZ. Ma długowiekową historię i jest centralnym punktem dla judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. Już 1000 lat p. n. e. była ważnym ośrodkiem religijnym ze względu na wybudowaną przez króla Salomona świątynię, w której przechowywano Arkę Przymierza. Dzięki niedalekiej odległości odbywają się tam 1-2 dniowe wycieczki, które obejmują głównie przejazd nad Morze Martwe z podziwianiem panoramy miasta z Góry Oliwnej, zwiedzanie Wieczernika, gdzie miała miejsce Ostatnia Wieczerza, grobu żydowskiego króla Dawida i kilku najważniejszych stacji Drogi Krzyżowej. Warto również zobaczyć dawną gminę żydowską, sanktuarium Zwojów, Wzgórze Świątynne ze Ścianą Płaczu, Kopułę na Skale oraz Bazylikę Grobu Świętego.
styczeń | luty | marzec | kwiecień | maj | czerwiec | lipiec | sierpień | wrzesień | październik | listopad | grudzień | ||
Średnia temperatura w dzień |
|
||||||||||||
Średnia temperatura w nocy |
|
||||||||||||
Średnia temperatura wody |
|
||||||||||||
Godziny słoneczne |
|
||||||||||||
Dni z opadami deszczu |
|
||||||||||||
Wilgotność powietrza |
|
Instytut Polski w Tel Awiwie
Izrael, Tel Awiw, Weizmann 4, 64239
Tel.: +97236962053 Tel.: +97236962059 Faks: +97236962064
secretary@polishinstitute.org.il
www.polishinstitiute.org.il
Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Beer Shevie
Izrael, Beer Sheva, 14 Shenkar St., POB 2196, 46-120 Herzlia Pituach
Tel.: +972 99579997 Tel. dyżurny: +972 546618906 Faks: +972 99507061
jack@fliderbaum.com jack@beldor.com
Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Jerozolimie
Izrael, Jerozolima, 27, Jabotynsky St., 92-141