Przewodnik Bawaria

Niemcy uwielbiają sport i traktują go niemalże jak religię narodową. Prawie w każdej dyscyplinie sportowej mają przedstawicieli plasujących się na najwyższych pozycjach, a ligi poszczególnych gier zespołowych uchodzą za najlepsze nie tylko w Europie, ale i na świecie. Dzięki wybitnym osiągnięciom na najwyższym poziomie plasuje się Bundesliga, tenis czy wyścigi samochodowe, dlatego w wielu miastach działają kluby sportowe oferujące całą gamę możliwości aktywnego spędzania wolnego czasu. W wielu regionach dużą popularnością cieszy się jazda konna, wycieczki piesze i rowerowe, wspinaczka górska, sporty wodne i narciarstwo.

Bawaria jest rajem dla miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu, głównie dzięki licznym rzekom nadającym się na spływy, wspaniałym jeziorom dogodnym do uprawiania sportów wodnych czy parkom krajobrazowym z setkami kilometrów szlaków pieszych i rowerowych. Zawsze można wybrać się na spływ Dunajem, a najlepsze tereny do uprawiania aktywnej turystyki oferuje Bawarski Las oraz słynna Droga Romantyczna.

Bayreuth – z wizyty w mieście najbardziej zadowoleni będą melomani, stawiający ponad wszystko twórczość wybitnego kompozytora – Ryszarda Wagnera. Miasto twórczego geniuszu, sztuki i kreatywności, gdzie końca nie mają liczne imprezy muzyczne, potrafi zauroczyć swoją aurą. Chociaż od czasu powstania w XII w. była to niewiele znacząca osada, splendoru nabrała w XVIII stuleciu, gdy sprowadziła się tam siostra pruskiego króla Fryderyka Wielkiego, arystokratka Wilhelmina, zapraszająca na występy artystów z całej Europy. Właśnie w Bayreuth kompozytor Ryszard Wagner święcił swoje największe tryumfy, mieszkał i specjalnie dla jego oper wzniesiono Festspielhaus – słynny gmach opery na zielonym wzgórzu, gdzie najczęściej wystawiano znane dzieło „Pierścień Nibelunga”. Chociaż miasto przesiąknięte jest wagnerowską aurą, warto dodatkowo zwiedzić Stary Zamek, Operę Dworską (jeden z największych budynków operowych w Niemczach) oraz Nowy Zamek z pięknymi ogrodami. Obowiązkowym miejscem jest Muzeum Ryszarda Wagnera, gdzie znajduje się grobowiec kompozytora, a także Muzeum Franciszka Liszta poświęcone temu właśnie pianiście. Nie bez powodu Bayreuth gości niezliczone festiwale muzyczne o randze światowej i jest miejscem związanym z kulturą najwyższej jakości (muzyka klasyczna, muzyka nowoczesna i estradowa, balet, film, teatr). Hoteli w mieście jest pod dostatkiem, ale miejsca noclegowe, szczególnie w czasie trwania festiwali, trzeba rezerwować z dużym wyprzedzeniem.

Bamberg – dzięki uniknięciu zniszczeń podczas II wojny światowej, starówka jednego z najpiękniejszych miast Niemiec jest głównym powodem wizyty. Tysiącletnie miasto cesarskie i biskupie zostało wzniesione na siedmiu wzgórzach i dzieli się na część klasztorno-kościelną oraz starówkę będącą miejscem codziennego życia w otoczeniu malowniczej rzeki. Czasy świetności miasta Bamberg przypadają na okres rządów króla Henryka II, który założył biskupstwo i przyłożył się do stworzenia wyjątkowej zabudowy, wpisanej obecnie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Niezmieniony historycznie krajobraz miejski obejmuje trzy centra, spacerując między którymi można podziwiać spektakularnie położony na wysepce ratusz z szachulcowym Domem Rotmistrza oraz zamek Geyersworth z dziedzińcem porośniętym pnączami. Kluczowym zabytkiem Bamberg jest katedra początkami sięgająca XI wieku. Jest to jedna z najpiękniejszych świątyń Bawarii, dlatego warto poświęcić chwilę na podziwianie architektonicznych wpływów: późnoromańskiego i wczesnego gotyku. Wewnątrz znajdują się prawdziwe arcydzieła sztuki sakralnej, monumentalne rzeźby, Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, przepiękne nagrobki cesarskie i strzelista nawa główna rozświetlona światłem rozszczepionym przez witraże. Ciekawe zdjęcia można zrobić na wspaniałym placu katedralnym, gdzie w oczy rzuca się Nowa Rezydencja – wielki barokowy pałac pełniący funkcję Galerii Państwowej. Z pałacem sąsiaduje bardzo przyjemny ogród różany z przytulną restauracją, gdzie najlepiej napić się dobrej kawy i zebrać siły na wizytę w Alte Hofhaltung, czyli dawnym pałacu książąt-biskupów z funkcjonującym wewnątrz Muzeum Historycznym. Najpiękniejszym terenem spacerowym jest jednak „Mała Wenecja” – urocza dzielnica średniowiecznych domków rybackich z małymi balkonami i ogródkami stojącymi nad rzeką. Interesującą zabudowę można podziwiać z pokładu statku wycieczkowego lub też alei spacerowej Am Leinritt. Piwoszy z pewnością zainteresują nie tylko ogródki piwne porozstawiane w każdym kącie starówki, ale także Frankońskie Muzeum Browarnictwa z kolekcją dawnych przyrządów do produkcji złotego trunku. Ponadto w Bambergu znajduje się mnóstwo innych świątyń, klasztory i muzea, na obejście których trzeba przeznaczyć odpowiednio dużo czasu, ale warto, gdyż są to najznamienitsze skarby bawarskiej architektury.

Wurzburg – stolica regionu winiarskiego Frankonii zaprasza turystów wyjątkową atmosferą, festiwalem wina i mnóstwem interesujących miejsc. Chociaż naloty alianckie podczas II wojny światowej niemalże zmiotły miasto z powierzchni ziemi, jest to obecnie najpiękniejsze połączenie odrestaurowanej architektury, historii, kultury i wina, malowniczo położone po obu stronach rzeki Men. Właśnie w Wurzburgu swój początek bierze słynna Droga Romantyczna, a radosne życie mieszkańców jest nieodłącznym elementem każdego dnia. Na miejscu dzisiejszego miasta istniała pierwotnie osada celtycka, przekształcona później w biskupstwo, w którym ślub z burgundzką księżniczką wziął Fryderyk I Barbarossa. Jedną z największych romańskich budowli sakralnych w Niemczech jest katedra św. Kiliana, będąca efektem powojennej odbudowy. Warto zainteresować się historią patrona świątyni, którego grób znajduje się w jeszcze innym kościele, Neumunster. Irlandzkiego misjonarza według legend zamordowano w 689 r. na rozkaz miejscowej księżnej, a całą tajemniczą historię można poznać w muzeum katedralnym. Sporą przestrzenią dostępną tylko dla pieszych jest Marktplatz z cyklicznym targowiskiem, kafejkami i ogródkami piwnymi oraz kilkoma zabytkami w postaci kaplicy NMP (XIV w.), ratusza z rozpoznawalną fasadą i najbardziej wyróżniającego się Sokolego Domu. Z tego miejsca już niedaleko na zabytkowy most Alte Mainbrucke, z którego świetnie widać twierdzę Marienberg. Właśnie ta warownia od XVIII wieku stanowiła siedzibę książąt-biskupów, natomiast obecnie pełni funkcję Muzeum Frankonii Nadmeńskiej. Jednak pierwsze miejsce na liście miejscowych zabytków zajmuje Residenz – pałac biskupów otoczony rozległymi ogrodami. Już same rozmiary budowli świadczą o sile jaką dysponowali w XVIII wieku bawarscy biskupi. Zwiedzanie monstrualnej konstrukcji zajmuje mnóstwo czasu, więc porządnie trzeba się najeść przed wizytą w tzw. „klatce schodowej” z największym na świecie malowidłem ściennym „Cztery Kontynenty”, Sali Cesarskiej z natłoczeniem misternych malowideł i zdobień, Sali Luster, kościele pałacowym i Sali Ogrodowej. Atrakcji jest tam znacznie więcej, niemniej warto też znaleźć czas na przynajmniej powierzchowne oglądnięcie pozostałych zabytków. Podczas wizyty w mieście nie wolno zapominać o wizycie w którejś z tradycyjnych winiarni (np. Dom Wina Burgerspital) oraz zakupie gąsiorka, symbolizującego Wurzburg nie tylko w Niemczech.

Szlak Romantyczny – jeden z najbardziej rozpoznawalnych szlaków turystycznych Niemiec jest ciekawą opcją do spędzenia czasu na pasjonującej wyprawie. Droga przebiega na długości od Wurzburga do Fussen, aż pod śnieżne szczyty Alp i prowadzi przez średniowieczne miasteczka, różnorodne krajobrazy oraz bajkowe zamki i pałace. Nie sposób ich wszystkich wymienić, niemniej jednym z ciekawszych miejsc, związanych historycznie ze szlakiem, jest Rothenburg ob der Tauber z wyjątkową średniowieczną atmosferą, sięgającą swymi początkami XII wieku. Wysokie mury obronne kojarzą się z filmami kostiumowymi, a spacerując brukowanymi uliczkami można wyobrazić sobie, jak w czasach największego rozwoju, między XIII a XV stuleciem, przechadzali się tamtędy arystokraci. Z miastem związana jest ciekawa legenda, zgodnie z którą generał Tilly w bawarskiej służbie, podczas „wojny trzydziestoletniej” i oblężenia miasta, postanowił je oszczędzić, o ile któryś z mieszczan opróżni wielki kufel wypełniony kilkoma litrami wina. Czynu tego miał dokonać sam burmistrz, dzięki któremu Rothenburg ocalał, a ratuszowy kurant może opowiadać tę niezwykłą historię po dziś dzień. Poza interesującym ratuszem do ciekawych budowli zalicza się zabytkowa Tawerna Rajców, w której honoru miasta bronił sławetny burmistrz, studnia św. Jerzego, Muzeum Lalek i Zabawek oraz największy w Niemczech sklep z artykułami świątecznymi i Muzeum Bożego Narodzenia. Niezwykle ciekawie prezentuje się mrożące krew w żyłach Średniowieczne Muzeum Kryminalne, natomiast najciekawszym tematem fotograficznym jest niewielki pałacyk Plonlein. Miasto pełne jest romantycznych zaułków, brukowanych uliczek ze sklepikami i restauracjami oraz pogodnych mieszkańców uczestniczących w licznych imprezach kulturalnych.

Augsburg – w trakcie podróżowania po Bawarii nie sposób przegapić stolicy Szwabii Bawarskiej, położonej nad rzekami Lech i Wertach. Jedno z najstarszych miast Niemiec swoją historią sięga dwóch tysięcy lat wstecz i czasów Rzymian, którzy w tym miejscu postanowili założyć swoją osadę. Augsburg w średniowieczu stał się Wolnym Miastem Rzeszy, niemniej cios dla miasta nadszedł wraz z „wojną trzydziestoletnią” w XVII wieku. Po tym czasie Augsburg stał się bardzo zamożny dzięki sprawnie działającym bankom, dlatego odrestaurowana barokowa architektura może urzekać, a spacerując wyniosłymi ulicami można popuścić wodze fantazji i poczuć się jak książę spacerujący z uniesioną głową po Rathausplatz. Na głównym rynku wznosi się perła niemieckiego manieryzmu – ratusz z robiącą wrażenie Złotą Salą, kościół św. Piotra w Perlach z wysoką wieżą widokową i wzniesiona w XVI wieku fontanna Augusta ozdobiona posągiem cesarza. Podobnie jak w innych niemieckich miastach, najważniejszym zabytkiem jest katedra NMP – duża gotycka świątynia, otoczona wieńcem kaplic skrywających skarby sztuki sakralnej. Bogatą schedę po Mozarcie wykorzystuje muzeum poświęcone kompozytorowi, aczkolwiek z miastem bardziej związana jest postać dramatopisarza Bertolda Brechta, któremu również poświęcono placówkę muzealną. Przynajmniej z zewnątrz można zobaczyć dosyć nietypowy zespół kamieniczek oplecionych rozmaitymi pnączami, niemniej najciekawszą ulicą jest Maximilianstrasse otoczona eleganckimi kamienicami, willami znanych przemysłowców i pałacami. Pobyt na augsburskiej starówce obfituje w wizyty w licznych kafejkach i restauracjach, w których przy kawie spotykają się mieszkańcy miasta. Ponadto okolice Augsburga naszpikowane są ścieżkami rowerowymi, dla pływaków dostępne są pobliskie jeziora, a z doskonałej bazy hotelowej korzystają miłośnicy wycieczek w pobliskie góry.

Bawarski Las – niemiecki park narodowy w połączeniu wraz z czeską Szumawą stanowi największy kompleks lasów w tej części Europy i jest doskonałym miejscem na spędzenie nawet całego urlopu. Rozległe tereny między Pasawą a Ratyzboną tworzą pasma górskie poprzecinane siecią szlaków pieszych i rowerowych, odwiedzane również zimą przez narciarzy. Interesujące „skałki” znajdą dla siebie także miłośnicy wspinaczki, wyjątkowa roślinność zainteresuje botaników, natomiast pasjonaci kultury i sztuki z powodzeniem zajmą się zwiedzaniem uroczych miasteczek. Mottem przewodnim parku jest: „zostawić naturę samej sobie”, więc zgodnie z tą myślą można zająć się podziwianiem ujmującej przyrody i zdobywaniem najwyższego szczytu – Grosser Rachel (1453 m n.p.m.), aczkolwiek piękną górą jest również Lusen (1373 m n.p.m.). Na wędrowców czekają gęste lasy, tajemnicze bagna, kryształowe strumienie górskie i wody przepięknego jeziora Rachelsee. Pasjonujące są ścieżki przygodowe „Watzlik-Hain”, trasy wiodące wśród skał oraz sama puszcza Rachel-Falkenstein. Przy okazji warto odwiedzić takie miejscowości jak: Zwiesel, gdzie zachowały się stare huty szkła, Grafenau z muzeum tabaki i mebli ludowych, Finsternau malowniczo położone i oferujące skansen dawnego budownictwa, Freyung z zamkiem Wolfenstein mieszczącym Muzeum Myślistwa i Rybołówstwa oraz Spielgau będące najlepszą bazą wypadową dla turystów wybierających się w góry. Regionalne agencje turystyczne organizują tam obozy survivalowe i pasjonujące wyprawy do poszczególnych zakątków, które gwarantują niezapomniane przeżycia na łonie dzikiej przyrody.

Zamek Neuschwanstein – chyba nie ma na świecie turysty, który nie rozpoznawałby tego zadziwiającego miejsca. Chociaż Niemcy uchodzą za kraj zamków, ten jeden z najsłynniejszych na świecie jest fotografowany najczęściej i to właśnie ta budowla była natchnieniem wytwórni Disneya, która potraktowała twierdzę jako pierwowzór do stworzenia baśniowego domu dla Królewny Śnieżki. Neuschwanstein usytuowany jest we wspaniałym krajobrazie spędzającym sen z powiek wielu podróżnikom. Można do niego dotrzeć na kilka sposobów, zahaczając przy okazji o ujmujące punkty widokowe. Zamek znajduje się niedaleko Fussen i powstał w roku 1869 jako kaprys lub też fantazja króla Ludwika II, i miał być ukłonem w stronę średniowiecznych twierdz oraz hołdem złożonym kompozytorowi Ryszardowi Wagnerowi. Zbyt śmiałe wizje doprowadziły jednak króla do choroby psychicznej i tajemniczej śmierci, co jedynie dodaje smaku wyprawie do tego zadziwiającego miejsca. Jednak piękna scheda po „bajkowym królu” cieszy co roku oczy ponad miliona turystów, a zamek przynosi Bawarii kolosalne dochody. Wnętrza utrzymane są w różnych stylach i pomalowane malowidłami ze scenami ilustrującymi stare sagi niemieckie. Turyści przemierzają złocistą Salę Tronową, Sypialnię Króla oraz wyniosłą Salę Śpiewaczą. Zachwyca również sama bryła zamku, która jest chyba najbardziej rozpoznawalna spośród wszystkich zamków na świecie i dodatkowo pobudza turystyczną ciekawość oraz dziecięcą wyobraźnię.